3 Aralık dünya engelliler günü
Haşim Sancar
Dipl. Sozialarbeiter HFS
Leiter Beratungsstelle Pro Infirmis Bern-Stadt
Aramızda yaşayan, toplumumuzun bir parçası olan engelli insanlarımıza…
Engellilere de iş olanağı sağlanmalı.
1992 yılında Birleşmiş Milletlerin (BM) kararı ile 3 Aralık “Uluslararası Engelliler Günü” olarak kabul edilmiştir. 2006‘da BM Genel Kurulu tarafından kabul edilen, 2008 yılında ise yürürlüğe giren ve 150’nin üzerinde ülkenin imzaladığı ”Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme”nin 27. Maddesi bir engeli olan insanların iş hakkını vurgular.
Bugün, ne yazık ki herhangi bir engeli olan insanlarımızın önündeki birçok engelden dolayı, bu günü kutlamak yerine, daha çok kamuoyunu duyarlı kılmak için verilen çabaların yoğunlaştığı bir gün oluyor. Geçen sene İsviçre Federal Meclis Başkanı S. Rossini’ye, Parlamentoyu bu konuda duyarlı kılması için 3 Aralık’ta bir grup ile ziyaret edip, kendisine bir mektup vermiştik.*
2015 yılında, gerek 10 Kasım ‘Dünya Psikolojik Engelliler Günü’ gerekse de 3 Aralık ‘Dünya Engelliler Günü’ için konu başlığı olarak “iş” seçilmişti. İş, günlük yaşamımızda oldukça önemli bir yer tutarken; aynı zamanda da kimliğimizi belirlemekte, işten edindiğimiz ücretle tüketimimize sebep olmakta ve kendimizi nasıl hissettiğimiz konusunda büyük bir rol oynamaktadır.
İş kavramı, tarih sürecinde anlam değiştirerek bu güne kadar geldi. Antik dönemde Aristokratlar daha çok filozofi ve politika yapıyorlardı. Çalışma daha çok alt sınıflar için öngörülüyordu. Bu gün çalışma, üst tabaka için de bir zorunluluk. Bazı yöneticiler haksız olarak bizden 200 kat daha fazla aylık maaş almaktadırlar. Buna neden olarak da eğitimleri (çoğu İngilizce’den başka dil bile bilmezken) ve yüklenmiş oldukları sorumlulukları öne sürülür. Oysa ki işler kötüye gittiğinde de, gemiyi ilk onlar terk ediyorlar.
Malulen Emeklilik Yasası (IVG) 2011 yılında Federal Parlamento’da revize edilirken, 17‘000 kişinin emeklilik maaşının kesilmesi ve iş alanına dönmeleri kararı da alınmıştı. Ne yazık ki tüm girişimlere karşın, işverenleri herhangi bir engeli olan insanları işe almaları için kontenjan ayırmaları, aynı Parlamento tarafından kabul görmemişti. Böyle olunca, bir engeli olan insanlar için serbest piyasada iş bulmak, adeta aslanın ağzından ekmek koparmak gibi bir durum teşkil ediyor. Onun için kamuoyunu ve işvereni duyarlı kılmanın dışında, sosyal alanda şimdilik pek fazla olanak bulunmuyor.
Bu yıl 3 Aralık’ta gazetelerde, Bern’de iş konusuna eğilen bir duyuru yayınlayacağız. Bern Engelliler Konferansı ise, herhangi bir engeli olan insanların parlamenter politikaya katılımını artırmak amacı ile bir konferans düzenledi. Kuşkusuz diğer kantonlarda da buna benzer etkinlikler söz konusu olacaktır.
Profil Vakfı
Pro İnfirmis’in, iş alanında herhangi bir engeli olan insanlara iş aramada yardımcı ve aracı olma amacı ile çalışma yürüten ‘Profil’ isimli bir vakfı bulunmakta ( www.profil.ch).
Bu vakıf işverenlerle ilişkileri geliştirme, iş arayan bir engeli olan insanları bilgilendirerek desteleme ve onlara ilişkisi aracılığı ile (olanakları ölçüsünde) işyeri sağlama gibi destekler sunan bir kurum. Pofil Vakfı, bu alanda çalışmalar yürüten farklı kurumlarla birlikte de çalışmalar yürütüyor.
Herhangi bir engeli olan insanlarımız da toplumumuzun bir parçası ve onların da engelsizler kadar toplumsal değerlerden yararlanma hakları bulunuyor. Bizler için çok önemli olan ücretli iş, onlar için de aynı önemi teşkil ediyor. Bu nedenle, işverenin bu yönlü yüklenmesi gereken bir sosyal sorumluluğu bulunmaktadır.
Bu bilincin tüm toplumda hakim olması umudu ile…
