2018 yılının Şubat ayında halk tarafından kabul edilen ve yürürülüğe giren kolaylaştırılmış vatandaşlık uygulamasına göre; büyükbabası ya da büyükannesi İsviçre’de yaşayanlar ve İsviçre’de doğanlar kolaylaştırılmış vatandaşlığa başvurabiliyorlar.
2020’nin sonuna kadar yürütülen EKM’nin bu çalışması, düzenlemenin Anayasa maddesinde yer almasından ve yürürlüğe girmesinden üç yıl sonrasına denk geliyor.
Gelinen aşamada mevcut durumu üzücü olarak değerlendiren ve nedenleri öğrenmek isteyen EKM, Cenevre ve Neuchâtel Üniversitelerine bir araştırma yaptırdı.
Araştırma sonucuna göre; yaş sınırı, çeşitli bürokratik engeller ve ilgili kişilerin yetersiz bilgilere sahip olması vatandaşlığa geçişi zor hale getiriyor. Örneğin, üçüncü kuşağın, 25 yaşından önce vatandaşlığa başvurmak zorunda olmaları sorunlu.
Bununla birlikte birçok kişi için vatandaşlık edinme arzusu, ancak eğitimlerini tamamladıktan sonra veya bir aile kurduktan sonra ortaya çıkıyor.
EKM bu sonuçlardan yola çıkarak yaş sınırının ayarlanması gerektiğini vurguluyor.
İdari engeller kaldırılmalı
Federal Göçmenler Komisyonu, İsviçre’de üçüncü nesile dair kanıtların sunulmasının oldukça zor olduğunu ifade ediyor. Örneğin, büyükanne ve büyükbabanın İsviçre’de oturma hakkına sahip olduğu ve baba veya annenin İsviçre’de en az beş yıl zorunlu okula gittiği kanıtlanmalı.
EKM’ye göre, büyükanne ve büyükbabanın İsviçre’de ölmesi veya İsviçre’de göç etmesi durumunda, bu kalışları kanıtlamak kimi zaman imkansız olabiliyor.
Bununla birlikte birçok ebeveyn, büyükanne ve büyükbabanın mevsimlik işçi durumu nedeniyle, beş yıllık zorunlu eğitimi kanıtlayamazken, çoğunlukla çıraklık eğitimini tamamladı. EKM bu nedenle, prosedüre dayalı idari engellerin kaldırılması çağrısında bulunuyor.
Bilgilendirme yapılmalı
EKM aksamalardan dolayı yetkilileri sorumlu tutarken, EKM Başkanı Walter Leimgruber, “Bu insanlar uzun zamandır İsviçre’nin bir parçası, İsviçre’nin onlara ihtiyacı var” diyor.
EKM’e göre, vatandaşlığa geçişle ilgili karmaşık düzenlemeler nedeniyle, durumdan etkilenenlerin vatandaşlığa kolayca geçiş konusunda bilgilendirilmeleri gerekiyor.
Komisyon, bu sayede üçüncü kuşağın vatandaşlık haklarını basit yollarla ve daha yüksek oranda elde edebilecekleri sonucuna varıyor.
