Şehirler Birliği’nin vergi reformu uyarısı
Gülter Locher
Planlanmakta olan Şirket Vergi Reformu lll‘e ilişkin, Şehirler Birliği’nin (Städte Verband) büyük endişeleri var. Henüz üzerinde çalışılmakta olan bu yeni şirket vergi reformunun, şehir ve küçük yerleşim birimlerinde, çok büyük vergi açıklarına neden olacağı öngörülüyor.
Birlik, vergi açıklarının, 1,5 milyar Frank’ın üzerinde olabileceğine dair tahminlerini belirtip, şehirleri uyarıyor. Buna göre, Şirket Vergi Reformu lll yürürlüğe girince, tüzel kişilerden alınan vergilerin yarısı düşecek.
Federal Hükümet ve kantonlar, Avrupa Birliği’nin baskısı ile yaptıkları ara raporda, Şirket Vergi Reformu lll‘e dair ana noktaların krokisini çıkardılar: Artik yurt içi ve yurt dışı gelirler -yine AB’nin baskısı ile- eşit oranda vergilendirilecek. Şimdiye kadar yabancı gelirlere uygulanan düşük gelir vergisi ödeyerek büyük menfaat sağlayan ayrıcalıklı firmaların ülkeyi terketmemeleri içinse masada çeşitli öneriler var. Bunların yanısıra, kantonlarda ve daha küçük yerleşim birimleri olan belediyelerde bağlayıcı olarak; bugün yüzde 12 ile 24 arasında olan gelir vergileri minimuma (yüzde 12’ye) indirilecek.
İşte tam da burada Şehirler Birliği‘nin endişeleri başlıyor: Düzenli vergi ödeyen ve vergi gelirlerinin esas ağırlığını üstlenen tüzel kişilerin sayısının yüksek olduğu şehir ve yerleşim birimlerinde, işletme gelir vergilerinin düşürülmesi taşınması güç bir yük olacak. Yapılan bir ankete göre, -Federal Hükümetin teklif ettiği gibi -tüzel kişilerin gelir vergilerinde yüzde 15 oranındaki bir vergi indiriminin, yüzde 40’dan yüzde 60’a kadar vergi zararına yol açacağı belirlendi. Bu rakamlardan, toplam vergi gelirlerinde beklenen zararın yüzde 5 ile yüzde 18 arasında gidip geleceği açığa çıkıyor.
Örneğin toplam vergi yüzdesi 13,3’e düşecek olan Zürich şehri, 300 milyon Frank gelir açığı bekliyor.
Araştırmalarda incelenen on iki şehir ve ve belediye arasında, vergi zararı yüzde 18 ile Bern Kantonu’na bağlı Ittigen Belediyesi birinci sırada yer alıyor. Ittigen’i yüzde 15,8 gelir açığı ile Basel takip ediyor. Biel yüzde 12 oranında fakirleşme ile üçüncü sırada yer alıyor.
Şehirler tazminat istiyorlar…
Üstelik Federal Hükümet’in ara raporunda, bazı başka vergilerin düşürülmesi de söz konusu. Kaba bir hesapla, toplam vergi gelirlerindeki indirimler 0,2 ile 0,9 milyar Frank civarında. Federal Hükümet, kantonlara koltuk çıkacağını açıklarken, dividende (temettü hissesi) ve katma değer vergilerini yükseltmek gibi bir önlem alınabileceği örneği veriliyor.Tazminat konusu ise daha açıklığa kavuşmadı.
Şehirler, sadece kantonlara değil şehir ve belediyelere de söz konusu vergi zararlarından ötürü tazminat verilmesini istiyor. Ne var ki Federal Hükümet şehirlerin bu talebini duymazdan geliyor.
Hükümet, geçtiğimiz yıl Kasım ayında bir gensoruyu „ … hükümet, şehirler ve belediyelere yönelik olarak, konuya ilişkin tazminat önlemleri almakla yetkili değildir.“ şeklinde yanıtladı.
Federal Hükümet’in bu yanıtı Şehirler Birliği Başkan Yardımcısı Corine Mauch’u çileden çıkardı. Mauch, „Bu tutum anayasaya aykırıdır. Federal Hükümet anayasanın 50. Maddesini uygulamalıdır: Hükümet, kendi icraatlarından etkilenen tüm toplulukları dikkate almak zorundadır.“ şeklinde tepkisini dile getiriyor.
Şehirler Birliğine göre; „…şehirler, kaderlerine terkedilmiş mağdurlar“ olarak, Federal Hükümet ve kantonların bundan sonraki çalışmalarına, şehirlerden de en az ikişer temsilci katılmalı ve projelerde görev ve söz almalıdırlar.
Şehirler Birliği Başkanı Marcel Guignard da görüşlerini şöyle dile getiriyor: „…önümüzde bize hazır yemek sunulmuyor, bizler mağdurlar olarak müzakere masasında oturmalıyız ve kendi çıkarlarımızı korumaya yönelik çözümler üretmeli ve çalışmalara katılmalıyız.“ diyor.
