Güneş yanığı
Bahar Yıldırım
Sağlıkçı
Yaz mevsiminde hemen hemen herkesin başına gelmiş olan ve dikkatli korunmamaktan dolayı, sağlık açısından oldukça zararlı olan güneş yanığı…
Güneş yanığı durumunda; derinize dokunduğunuzda acıma, kızarıklık, bedensel yorgunluk, hafif baş dönmesi gibi belirtiler görülür.
İleri derecede oluşmuş güneş yanıkları enfeksiyonlara sebep olabilir. Özellikle, Ağustos ayında güneş ışığının en etkili olduğu saatlerde vücudu güneşle direkt temas ettirmemeye özen gösterin. Aksi halde kalıcı hasarlarla karşı karşıya kalabilirsiniz.
Ultra Viole ışınları
Güneş yanığı güneşten gelen Ultra Viole (UV) radyasyon ışınlarının etkisiyle oluşan cilt yanmasıdır. Daha önce kaleme aldığım bir yazımda, UVA ile UVB ışınları üzerine bilgi aktarmış, bu ışınların insan gözü ile görülmediğini vurgulamıştım. (https://www.haberpodium.ch/tatilde-gunese-karsi-dogru-korunmak/)
UVA:Bu ışın türü Ozon tabakasından geçerek cildimizi ve gözlerimizi etkiler. Her mevsim etkili olan UVA derimizin en dip katmanlarına ulaşırken, cildin hızlı yaşlanmasına sebep olur.
UVB: Bu ışın türünün bir kısmı Ozon tabakası tarafından tutulabiliyor.
UVA ile UVB ışınlarına sıkça mahruz kalmak cilt kanserine sebep olabilir.
Cilt koruyucu; Melanin
Melanin, cildin dış tabakasında bulunan, güneşin zararlı etkilerine karşı cildi koruyan koyu renkli bir pigmentdir.
Melaninin temel görevi, güneşin cilde zarar veren ultraviole ışınlarını soğutmak ve derinin korunmasını sağlamaktır. Aşırı derecede melanin ciltte bronzlaşmaya neden olur. Tenin bronz rengini alması nedeniyle vücudunuz kendini koruma moduna geçer ve melanin üretir.
Vücudumuz böylece kendini UV ışınlardan korumuş olur. Ancak pek çok insanın vücudunda melanin üretiminde zorluklar görülürken, sonuçta da deri yanıkları oluşur.
Kimler risk altındadır?
- Beyaz ve açık tenliler
- Teni çilli ve kızıl olanlar
- Vücunda beni fazla olanlar
- Genetiksel olarak ailesinde cilt kanseri olanlar
Güneş yanığı durumunda ne yapmalı?
- Güneş yanığı olan yere serin bez sererek hem derinin nemli kalmasını hem de ağrıların hafifllemesini sağlayabilirsiniz.
- Yanmış bölgedeki deri gerilip acıdığı için, bol nemlendirici kullanmak yanmış bölgeyi rahatlatır.
- Pamuktan yapılmış bol giysiler giymenizde fayda var.
- Aloe Vera jelini yanık olan bölgelere sürebilirsiniz. Cildi nemlendirme ve rahatlatma özeliğe sahip olan Aloe Vera jeli yanıkların tedavisinde etkilidir.
- 2 yaşından küçük olan çocuklar için, doktor tavsiyesi olmadan herhangi bir krem, losyon, jel ya da ağrı kesici kullanmayın.
- Bol bol sıvı tüketin. Cildin nem seviyesini korumak, olası kuruluğu ve aşırı su kaybını önlemek için bolca şu tüketilmelidir.
- Yanık yerlerinden oluşan yaraları kaşımayın ve soymayın. Bırakın deri kendiliğinden yenilensin. Ellerdeki bakterilerin enfeksiyona sebep açma riski olduğundan dolayı, yanmış ve gerilen cilde dokunulmaması önerilir. Aksi halde yara oluşumlarının önüne geçilemez.
- Görünüm hoşunuza gitmiyorsa yanık yerlerine zeytin yağı sürebilirsiniz.
Ev usulü tedaviler
Papatya çayı: Papatya çayını kaynatıp soğuttuktan sonra, bir bez ile yanık olan derinizin üzerinde 10-15 dakika kadar bekletin. Papatya sakinleştirici özeliğe sahiptir.
Aloe Vera jel:Cildi nemlendirir, yumuşatır ve temizler.
Yoğurt:Yanıklara karşı, büyükannelerin de bildiği, evlerinde kullandığı geleneksel nemlendirici. Yoğurt, yanık ağrılarının azalmasına yardımcı olan mucizevi ürünlerden biridir.
Ne zaman doktora gitmeli?
- Ateşiniz yükseliyorsa,
- Nabzınız hızlanıyorsa,
- Yanık olan yerler su topluyorsa ve cilt kabarıyorsa,
- Mide bulantınız ve kusmanız yoğunlaşıyorsa derhal doktora gitmenizi öneririm.