Vatandaşlık Yasası’na dair son hatırlatma
Derya Özgül, LL.M.
Hukukçu
www.adconsultancy.ch
Son Başvuru Tarihi 31 Aralık 2017
Çokça ele aldığım bir konuyu bu yazımla tekrar hatırlatma gereği duydum; Vatandaşlık başvurusu.
İsviçre’de, 1 Ocak 2018 tarihi itibari ile yeni vatandaşlık yasası yürürlüğe girecek olmasına ragmen, bundan haberi olmayan birçok kişi var maalesef.
Yeni vatandaşlık yasası yürürlüğe girmeden önce, şu anki mevcut yasadan yararlanmak isteyenlerin son başvuru tarihi 31 Aralık 2017.
Burada, resmi kurumların 22 Aralık 2017 ile 2 Ocak 2018 tarihleri arasında kapalı olduklarını vurgulamadan geçmeyeyim. 22 Aralık öncesinde, başvuru formları da dahil olmak üzere tüm resmi belgelerinizi vatandaşlık kurumlarından talep edip en geç 31 Aralıkta göndermenizi tavsiye ediyorum.
Yeni yasa ile İsviçre vatandaşı olmak zorlaştırılıyor. Buna göre, vatandaşlığa başvurmanın temel şartı C kimliğine sahip olmak. C kimliğine sahip olmayanların vatandaş olma hakkları ortadan kaldırılıyor.
Şu anki başvuru için hâla 12 yılık ikâmet süresi geçerli. Bu yılın sonuna kadar, İsviçre’de 12 yıl ikâmet etmiş ve vatandaşlık şartlarını yerine getirmiş olan B, F, N, türü kimlik sahipleri de başvurabilirler.
1 Ocak 2018 tarihi itibariyle vatandaşlık hakkının temel şartları şöyle olacak:
C kimlik şartı
C kimliği edinmenin koşulu İsviçre’de 10 yıl ikâmet etmek. Bu 10 yılın son 5 yılında en az 3 yıl İsviçre’de ikâmet edilmesi gerekecek.
C ve B kimliğine sahip olunan süreler tam sayılırken, F kimliğine sahip olanların yıllarının yarısı sayılacak. N ve L kimliklerine sahip olanların yıllarının hiç biri sayılmayacak.
Çocuklarda, 8-18 yaş arası ikâmet süreleri çift sayılacak. Yani burada doğan ve C kimliğine sahip olan bir çocuğun 9 yaşında vatandaşlığa başvurma hakkı doğmuş olacak. Birçok belediyede, anne-baba sosyal yardım aldığı halde, C kimlikli çocuklara vatandaşlık verilme ihtimali şu an itibariyle olası görünüyor. Bunun gerekçesi ise, “Anne-babanın maddi olanaksızlığında çocuğun herhangi bir “suçunun“ olmaması.“ şeklinde.
Sicil kaydı
Vatandaşlık başvurusunda sicil kaydınız olmamalı. Eski sicillerin silinmesi/ kaldırılması gerekiyor. Şu an kişilere verilen sicil kayıtlarında görünmeyen siciller, devlet makamlarının kayıtlarında görünebiliyor. Bu VOSTRA sicil kayıtlarında, kayıtlar daha uzun süreli kaldığı için, burada sıkıntı çıkma olasılığı yüksek.
İcra
Aktüel bir icra kaydınız ve vergi borcunuz olmamalı.
Entegrasyon
İsviçre kültürünü ve yaşantısını benimsemiş olmanız vatandaşlık değerlendirmelerinde önemli. İsviçre coğrafyası, tarihi, siyasi yaşamı ve İsviçrelilerle ilişkiler gibi konulara eğilmenizde fayda var. Öte yandan İsviçre’de konuşulan dillerden birine de sahip olmalınız gerekiyor. Buna dair belge sunmanız önemli. Bulunduğunuz bölgede konuşulan dili anladığınızı ve konuştuğunuzu belirten B1 seviyesi, okuma ve yazma için ise A2 seviyesi sertifikalar gerekecek. Ayrıca, ailenizin İsviçre’de entegre olmasına yardımcı olduğunuzu ıspatlamakla da yükümlü olacaksınız.
Çalışıyor ya da okuyor olmak
Maddi bağımsızlığınızı ıspatlamanız gerekiyor. Başvuru süresince ve başvuru tarihinden önceki 3 yıl boyunca sosyal yardım almamanız gerekiyor.
Bireysel koşullar
Bazı özel koşullardan dolayı, başvuru için istisnai durumlar ortaya çıkabilecek ve vatandaşlık hakkı, olumsuzluğa karşı yine de kazanılmış olunabilecek.
Belediyenize sorun
Yukarda bahsettiklerim vatandaşlık başvurusu için temel şartları oluştururken, her belediye farklılıklar içerecek nitelikte daha ağır şartlar koymuş olabilecek. Bu nedenle, belediyenizin vatandaşlık dairesine gitmenizde ve bulunduğunuz belediyenin şartlarını öğrenmenizde fayda var.
Değerlendirme
Vatandaşlık başvurularında en büyük sorunun, C kimliğine sahip olmanın teşkil edeceğini düşünüyorum. Çünkü C kimliği bir hak değil. Bulunduğunuz kantondaki göçmenlik dairesinin size C kimliğini verme zorunluluğu bulunmuyor. Bu durum onların takdirine bağlı.
Diğer bir sorun ise, göçmenlerin en az 10 yıl ikâmet süresi sonrasında C kimliğine başvurma haklarının doğacak olması. 10 yıllık bir ikâmet süresi sonrasında C kimliğine başvuracak kişi, göçmenlik dairesi uygun bulduğunda ve bu hakkı ona tanıdığında vatandaşlık işlemlerini başlatabilecek.
İsviçre’ye göç eden bir birey, İsviçre vatandaşı ya da C kimliğine sahip biriyle nihâk kıydığında, C kimliğine başvuru süresi kısalıyor.
Konuyla ilgili daha geniş bilgi edinmek isteyenler ya da başvuruda yardıma ihtiyacı olanlar bana ulaşabilirler.
Not: İsviçre’de, hukuki konularda danışmanlık hizmetinden faydalanmak isteyenler yukardaki mail adresimden bana ulaşabilirler. Ayrıca Türkiye ile, tanıma/tenfiz davaları, tapu dava işlemleri, tebligat, vekâlet işlemi vs. türünden herhangi bir hukuki süreç içerisine giren ya da Türkiye’de hukuki takip yaptırmak isteyen okuyucularımız da iletişime geçebilirler.
