Nargile içmek tehlikeli midir?
Doç. Dr. B. Nazan Walpoth
Bern Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi
Kardiyoloji Bölümü Öğretim Üyesi
Son dönemlerde sigara içme oranları düşerken, bu kez de hiç farkında olmadığımız bir başka tehditle karşı karşıya kalıyoruz. Nargile…
Sigara bağımlılığı gibi nargile bağımlılığı da mevcuttur. Genel olarak dünyada 100 milyondan fazla insanın düzenli nargile içicisi olduğu tahmin ediliyor.
Sigaradan daha tehlikeli
Nargile içerken, dumanın yumuşak veya meyvemsi bir tat olarak hissedilmesi ve su içerisinden geçen dumanın filtreleniyormuş hissi vermesi sigaraya göre daha az tehlikeliymiş düşüncesi uyandırır. Ancak yapılan araştırmalar, tek bir sigara ile kıyaslandığında, nargilenin 125 misli daha fazla duman, 25 misli daha fazla katran, 2.5 misli fazla nikotin ve 10 misli daha fazla karbon monoksit içerdiğini ortaya koyarken, nargile içiciliğinin akciğer kanseri, kalp-damar hastalıkları, ağız-dudak ve mesane kanserlerine sebep olduğunu yansıtıyor.
Ortalama bir nargile içiminin süresi 1 saat kadardır. Bu süre içinde 20 gram tütün karışımı yakılmakta ve o şekilde çokça nikotin ve zararlı madde inhale edilmektedir. Bir nargile içimi sırasında sigaradan alınan nikotinin 10-15 katı daha fazla nikotin inhale edilir.
Nargile dumanı önemli ölçüde katran, nikotin ve karbonmonoksit içerir. Sigarada da olduğu bilinen ve kanser yapıcı olan polisiklik aromatik hidrokarbonlar, arsen, krom, kurşun ve nikel (sigaradan çok fazla) nargile dumanında da bulunmaktadır.
Gliserin, nemli tutan madde olarak nargile tütünü karışımına eklenmektedir. Gliserin daha sonra ısı altında çok güçlü bir hücre zehiri olan akroleine döner. Akrolein bunun yanında solunum sisteminin kendini temizlemesine yarayan ince tüylerin çalışmasını engeller. Akroleinin akciğere zararı olduğu gibi akciğer kanseri oluşumunda etkileri vardır.
Bu kadar zararlı olan bir madde olan gliserinin gelişmiş ülkelerde bile tütününe % 5 oranında katılmasına izin verilmesi bizce anlaşılmazdır (Bazı ürünlerde bu oran %20-60’a bile çıkmaktadır).
Nargile içtikten sonra kandaki nikotin konsantrasyonu 20 adet sigara içmiş birinin kan konsantrasyonundan daha yüksektir (7 saat sonrasına kadar böyle).
Buna göre nargilenin sigaradan daha az zararlı olduğunu düşünmek çok yanlıştır. Paket üzerlerinde yazan “Katran içermez“ ifadesi ise yanıltıcıdır. Çünkü tütün katran içermez, katran tütün yanınca oluşur.
Ayrıca nargile içimi ile dumanından oluşan zararlı tanecikler, (bizim partikül dediğimiz) küçük oldukları için daha yüksek konstrasyonlarda akciğer ulaşabilmekte ve daha çok zarar verebilmektedir. Nargile içilen ortamda (nargilenin ve içenlerin ortama bıraktıkları duman) yapılan ölçümler ile bu taneciklerin çok yüksek konstrasyonlar içerdikleri ortaya konumuştur.Bu da o ortamda tesadüfen bulunanlara çok zarar verebilmektedir.
Enfeksiyon tehlikesi
Dünya Sağlık Örgütü WHO da nargileyi sağlığı tehdit edici maddeler arasına sokuyor. Nargile içilen ortamlarda çok defa kullanılan ağız kısmının yarattığı enfeksiyon tehlikesi önemli bir sorundur. Bu yolla, helikobacter pylori, tüberküloz ve hepatitis türü hastalıkların bulaştığına dair bilimsel veriler vardır. Aynı şişe havasını paylaşan kişiler birbirlerine hastalık bulaştırabilmektedirler.
Bu nedenle çevremizi, özellikle de gençleri ve aileleri, nargilenin sigara içmekten daha tehlikeli olduğu konusunda uyarmalı, çocuklarımızı ve gençlerimizi mutlaka her türlü tütünden uzak tutmalıyız.
