Korona günlerinde hayatı yönetebilme
Dr. Meral Acar
Çocuk, Ergen, Aile Psikoloğu ve Danışmanı
Koronavirüs’ün hayatımıza olan etkilerini oldukça farkedilir bir şekilde hissediyoruz. Bu dönemde olumsuz yönde etkilenenlerin başında özellikle de yaşlılar ve çocuklar geliyor.
Yeniden maskesiz normal bir hayata dönme isteğini ve arzusunu özellikle de çocuklarda görmek mümkün.
İnsan hayatında kısa zaman yaşanan belirsizlik kabul edilebilir bir durumdur. Ancak uzun süre yaşanan belirsizlik zamanla sorun haline gelir. Pandemi döneminde, özellikle de ergenlerde; korku ve içe kapanma, kendini izole etme, bunların sonucu olarak da despresyon, kaygı bozuklukları ve takıntı gibi şikayetlerde artışlar gözlemledik.
Kişinin depresyona eğiliminin sebebi pandemi öncesine de dayanıyor olabilir. Pandemi döneminde tetiklenen depresyon helleri artık daha da görünür hale geldi.
Anne ve babalar açısından durum
Anne ve babaların pandemi şartları nedeniyle stres altında olmaları, çocuklarla olan iletişimlerinde eksikliğe neden olabilirken, çocuklara yönelik tolerans ve hoşgörüyü zayıflatabiliyor.
Anne ve babaların, çocuklarının sağlıklı bir ruhsal gelişime sahip olmaları için öncelikle öğrenmeleri gereken şey, “stres yönetebilme” becerisidir. Anne ve babaların kendi aralarında var olan iletişimlerinin sağlıklı olması, çocukları ile olan iletişim sorunlarının çözümünde büyük kolaylık sağlayacaktır.
Sosyal ilişkilerin önemi
Pandemi ile birlikte sosyal hayatımızın ve sosyal ilişkilerimizin bu tür sarsıcı durumları yumuşatmada ve hafifletmede ne kadar önemli olduğunu daha iyi görüyoruz. Yapılan araştırmalara göre, insanların sosyal ilişkileri ve bağları ne kadar iyi ise, sorunların üstesinden gelebilme de o kadar kolay oluyor.
Sosyal bir varlık olan insanın, sosyal çevre ve sosyal ilişkilerini pandemi döneminde sanal ortamlara taşımak zorunda kalmaları, özellikle gençlerde sorunların ortaya çıkmasına neden oldu. Gençler artık sosyal medya ile daha fazla zaman geçiriyor. Öyle ki, bugüne kadar anne ve babalara “çocuklarınıza tablet ve akıllı telefon kullanımı süresini mümkün olduğunca sınırlayın“ gibi önerilerimizi değiştirmek durumunda kaldık. Bu yeni normalimizde, artık anne ve babalara sosyal medya kullanımının amaçlarını bilip ona göre sınırlamalar yapabileceklerini önermeye başladık.
Bu süreçte çocukların Zoom, FaceTime gibi çeşitli program ve kanallarla online ders almalarının pratik ve faydalı olduğunu gördük.
Ancak her zaman önerdiğimiz gibi; kullanım amacı faydalı olsa bile, internet kullanımında bir ölçü olması gerektiği, sınır koymada ve süreci yönetmede yine anne ve babalara önemli sorumluluklar düştüğü unutulmamalıdır.
Pandemi süreci bize ne öğretti?
Korona sürecinin hayatımızda yarattığı bu belirsizliğin ne kadar devam edeceği, eski hayata ne zaman dönüleceği gibi sorulara yanıt alamadığımız bir dönemden geçiyoruz.
Eğer bu Korona dönemini, bize kaybettirdiği tarafını görmek ve hayatın getirdiklerinden ve öğrettiklerinden bir pay çıkarmak açısından ele alırsak, içinde bulunduğumuz durumu iyi yönetebilme şansını da yakalamış oluruz.
Pandemi döneminde yaşanan sorunların, içinde yaşadığımız topluma ve dünyaya bakmadan önce, aile içinde bize neler öğrettine bakalım;
Bu dönemde anne ve babalar çocukları ile birlikte daha uzun zaman geçirebildiler. Aile ile birlikte olma duygusu; dayanışma, yardımlaşma, birbirine destek olma, sevgi, saygı gibi değerlerin önemini daha fazla anlamamızı sağladı.
Hem yetişkilerde hem de çocuklarda sosyal ilişkilerin, arkadaşlarla buluşmanın, sarılmanın, Zoom, FaceTime gibi internet ortamlarında buluşmalardan daha değerli olduğunu fark ettik.
Hobileriyle daha fazla uğraşanlar, ertelenmiş şeyleri yapabilme fırsatını yakalayanlar oldu. Diğer yandan; vefat eden yakınlar, kayıp zamanlar, tatile gidememeler, mezuniyet törenlerinin yapılamaması gibi üzüntüler yaşandı. Bununla birlikte çocuklarda ve gençlerde odaya kapanma, içe dönme, kendini izole etme gibi durumlarla da karşılaşıldı.
Bu dönemde anne ve babaların çocukları ile olan iletişim sorunlarının anlaşılması ve bu sorunların çözümleri de gündeme geldi.
Korona’nın getirdiği bu yeni normal hayata alışmada, hayatın olumlu yönlerini görerek, ortaya çıkan sorunların çözümlerini arayarak, yardım isteyerek, sıkıntıların ve streslerin üstesinden gelmek mümkün.
O halde Korona günlerinde hayatı yönetebilmede yaşanan zor durumları fırsata çevirip kendimizi geliştirelim ve var olan durumu olumlu yönde kullanmaya bakalım!
