Kamuoyu nasıl yönlendirilir?
Aydın Yıldırım
Genel Yayın Yönetmeni
HaberPodium olarak, İsviçre haber ajanslarından ya da resmi kurumlardan gelen kimi önemli haberleri seçer, özenle tercüme eder, kendi haber dilimizle derleyerek okuyucularıza aktarırız. Burada en çok dikkat ettiğimiz şeyler; ana metne sadık kalmak ve haberi okuyucuya doğru bir şekilde vermektir.
Günümüz koşullarında yapılan habercilik yöntemleri kimi zaman ilginç sonuçlar doğurabiliyor. Hele bir de araştırmadan uzak, kopyala-yapıştır anlayışı ile yayınlanan haberlerse bunlar, okuyucuların yanlış bilgiler edinmelerine ya da yanlış yönlendirilmelerine sebep olabiliyor.
Bahsettiğim konuya dair somut bir örnek geçtiğimiz günlerde yaşandı. Olay şuydu;
Genel olarak yaptığı politik kampanyalarla tanınan Halkla ilişkiler Uzmanı ve Reklamcı Daniel Graf, burka yasağı tartışmaları üzerinden İsviçre Halk Partisi SVP’ye dokundurmalar yapıp, mizah yoluyla dalgasını geçmek için bir fikir attı ortaya; “Sokakta ekmek arası döner kebap yemek yasaklansın!”
Graf’in asıl amacı, hem burkanın yasaklanması ile ilgili tartışmaları gölgede bırakmak hem de yabancılarla ilgili konularda kamuoyunun nasıl yönlendirilebileceğini göstermekti aslında.
(Bu arada Daniel Graf’in Zürich Yeşiller Partisi sekreterliği görevi yaptığını ve şu an Uluslararası Af Örgütü’nün isviçre sözcüsü olduğunu da belirteyim.)
Ancak bu mizahi yaklaşımın Türk medyasına yansıması çok farklı bir şekilde oldu. Konuyla ilgili verilen haberlerin şekli bizim açımızdan, “Türkiye’deki kamuoyunun nasıl yönlendirilebileceğine ve konuların nasıl manüpüle edilebileceğine“ dair somut bir örnek oldu.
Söz konusu mizahi yaklaşımı farklı bir şekilde algılayan Anadolu Ajansı ve Hürriyet gibi yayın organları,İsviçre basınında yer alan bu haberi; “İsviçre’de kebap satışının yasaklanması talebi aşırı sağcı parti SVP’den destek buluyor.”, ”İsviçre’de kebap yasağı referanduma gidiyor.“ başlıklarıyla duyurdular. Buradaki birkaç yayın kurumu da bu haberlere balıklamasına atlayıp aynı şekilde yansıttı.
Bu haberlerden sonra da Türkiye’deki kebapçılardan bir dizi tepki de geldi tabi. Tartışmanın boyutu Adana, Şanlıurfa ve Gaziantep’e kadar uzanıp; “Avrupa’da, İsviçre’de şiş kebap, adana kebap, ciğer kebap yasaklanıyor.“ şekline büründü. Anadolu Ajansı ve Hürriyet’in konuyla ilgili yaptıkları haberlere yansıttıkları tepkilerden bazılarını sizler icin derledik;
“İsviçre’de kebap yasağına Gaziantep ve Şanlıufra Kebapçılar Birliği’nden ardı ardına tepkiler geldi; “Kebapsız ülke mi olur? Kebap olmazsa yemek ne işe yarar? Soğan ekmek, yeşillik bunlar yiyecek mi sanki. Kebap yemezsen ne olur? Hiçbir şey olmaz. Ne gücün ne de kuvvetin olur. Kuru ekmek mi yesin vatandaş? Millet sadece yeşillik mi yesin?”
…
Vatandaş Emrah Çiftçi; “İsviçre’de kebap yasaklanmış. Kebap bizim kültürümüzde var. Biz yıllardır kebapla besleniyoruz. Şu ana kadar herhangi bir ölüm kalım olmadı. İsviçre’nin aldığı bu kararın yanlış olduğunu düşünüyorum”.
…
Şanlıurfa Köfteciler ve Lokantacılar Odası Başkanı Mehmet Kaçak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İsviçre’deki yasak girişimini anlamakta zorlandıklarını söyledi. Kaçak: “Kebabın yasaklanması akla ve mantığa sığmaz. Türkiye’de olduğu gibi bugün bizim kebaplarımızı, ciğerimizi ve lahmacunumuzu dünya yiyor. Kendilerinin yapmış olduğu yanlış yorumdur. Herkes Türk kebaplarını takdir ederken İsviçre yetkilileri neden buna engel olmaktadır? Kendilerine çeki düzen versinler. Bu kampanya İsviçre’de yaşayan yaklaşık 70 bin Türk’ü üzmüştür. Görüştüğümüz gurbetteki vatandaşlarımız ve Türk işletmecilerimiz kampanyaya karşı olduklarını iletiyor. Gurbetçilerimiz, kampanyadan vazgeçilmesini bekliyor.”
…
Yaklaşık 50 yıldır kebapçılık yapan Aziz Uzun; “Avrupa’da ve İsviçre’de ciğer kebabının yasaklanması girişimi doğru bir şey değil. Kültürümüzde var olan bir lezzet, vatandaşımız alışkın. Bugün kebap bütün dünyada var. Yabancı turistler kebap yedikleri zaman teşekkür ediyor, yasak olmaması lazım” dedi.
Sonuç olarak, Graf’in kamuoyunu nasıl yönlendirilebileceğine dair yaptığı bu örnek çalışmanın İsviçre ile sınırlı kalmadığını anlamış olduk. 🙂
Sevgiyle…
