Wallis Kantonu’ndaki Lötschental Vadisi’nde yer alan Blatten adlı köy, Alp Dağları’ndan kopan buzul parçasının neden olduğu heyelanda yok oldu. Afet Çarşamba günü saat 15:30 civarında meydana geldi.
Yetkililer, bir kişinin kayıp olduğunu ve birçok evin tamamen yıkıldığını, kimi evlerin ise su ve toprak altında kaldığını bildirildi.
Blatten Belediye Başkanı Matthias Bellwald, “Akla hayale gelmeyecek olan gerçekleşti” derken İsviçre ordusunun afet yardım biriminden destek talep etti.
İsviçre hükümeti, köylülerin en azından bölgeden uzaklaşmadan yaşamlarını sürdürebilmeleri için, köy çevresinde kalmalarını sağlayacak mali destek sözü verdi. Ancak, Doğal Afetler Bölge Ofisi Başkanı Raphaël Mayoraz, Blatten çevresindeki bazı yerleşimlerin de tahliye edilmesinin gerekebileceği uyarısında bulunuyor.
Video için:
https://www.srf.ch/play/tv/-/video/-?urn=urn:srf:video:281fd48c-4ccf-4b7c-a109-99c558826a81
Uyarılar işe yarıyor
Bölgede incelemeler yapan jeologların buzulun tehlikeli bir hale geldiği uyarısı üzerine, köydeki 300 kişi 19 Mayıs’ta evlerini terk etmek zorunda kalmışlardı.
Uzmanlara göre iklim değişikliği, birçoğunu donmuş nehirlerin oluşturduğu buzulların giderek daha hızlı erimesine neden oluyor. Ayrıca, yüksek dağları bir arada tutan yapıştırıcı gibi işlev gören kalıcı don tabakası da çözülmeye başladı.
Buzulların erimesini izleyen buzulbilimciler, yıllardır bazı Alp kasaba ve köylerinin risk altında olabileceği konusunda uyarılarda bulunuyordu.
Blatten, tahliye edilen ilk yerleşim yeri de değil. İsviçre’nin doğusundaki Brienz köyünün sakinleri de, iki yıl önce üzerlerindeki dağ yamacının parçalanması nedeniyle tahliye edilmişti. O günden bu yana köylerine sadece kısa süreli olarak geri dönmelerine izin veriliyor.
2017 yılında ise Bondo köyü yakınlarında, son yüzyılın en büyük toprak kayması meydana geldi; sekiz dağcı hayatını kaybetti, çok sayıda ev yıkıldı.
Sıcaklık artışı tehdit
İsviçre’deki buzulların durumuna ilişkin en son rapor, küresel sıcaklık artışı sanayi öncesi seviyelerin 1.5°C üzerinde tutulamazsa, ülkedeki tüm buzulların bir yüzyıl içinde tamamen yok olabileceğini öngörüyor. Bu hedef, 10 yıl önce Paris İklim Anlaşması kapsamında yaklaşık 200 ülke tarafından kabul edilmişti.
Ancak birçok iklim bilimci, bu hedefin çoktan kaçırıldığını söylüyor. Bu da buzulların erimesinin hızlanmaya devam edeceği, sel ve toprak kayması riskinin artacağı ve Blatten gibi daha birçok yerleşimin tehdit altına gireceği anlamına geliyor.
