Başta Zürich, Bern ve Basel olmak üzere, İsviçre’nin birçok şehirde, “Sağlık primlerini azaltın, maaşları arttırın!” sloganıyla mitingler yapılırken katılımcılar, sloganlar ve pankartlar eşliğinde, 9 Haziran’da yapılacak olan sağlık sigortası primi indirimi ile ilgili oylamaya “Evet“ denilmesi çağrısında bulundular.
Basel, Winterthur ve Zürich şehirlerinde küçük çaplı olaylar yaşanırken, çok sayıda gözaltı da yaşandı.
Winterthur’daki 1 Mayıs etkiliğinde, savaşlarda kullanılan temsili bir Türk Dronesi de yakıldı.
Zürich
Zürich’teki 1 Mayıs kutlamasında, sabah saatlerinde yaklaşık on bin katılımcı şehir merkezinde yürüdü.
Helvetiaplatz’da başlayan yürüyüş Sechseläutenplatz’da sona erdi. Sechseläutenplatz’da yapılan konuşmalarda 9 Haziran’da yapılacak olan prim indirimi girişimine evet oyu verme çağrısı yapıldı.
Zürich’deki gösteriler genellikle olaysız geçerken, bazı maskeli gruplar şehir merkezinde maddi hasarlar yarattılar. Credit Suisse, UBS, Franz Carl Weber, Müller ve Läderach mağazalarının vitrinlerine spreylarle yazılamalar yapılırken, güvenlik ekipleri gösteri sonrasında dokuz kişiyi gözaltına aldı.
Basel
Yaklaşık 2.500 kişinin katıldığı Basel’deki 1 Mayıs gösterisi büyük ölçüde barışçıl geçti. Kanton polisinin verdiği bilgilere göre, şehir meydanında bulunan UBS şubesine sprey sıkılırken, binaya boyalar atıldı.
Bern
Bern’de Bundesplatz’ta düzenlenen 1 Mayıs kutlamalarına SP’li Federal Adalet Bakanı Beat Jans katıldı. Buradaki konuşmasında dayanışma çağrısında bulunan Beat Jans, siyaset, ekonomi ve toplumdaki çok sayıda zorluğu göz önünde bulundurarak “Birlikte her şey daha iyi olacak“ vurgusu yaptı.
Jans konuşmasında sağlık sigortası primlerinin düşürülmesi ile ve çalışanların ücretlerinin yükseltilmesi gerektiğine de değindi.
İsviçre’nin, ücretlerin korunması konusunda Avrupa ile güçlü ilişkilere ihtiyacı olduğunu dile getiren Beat Jans, daha iyi yaşanabilir bir dünya için dayanışmanın önemine vurgu yaptı ve şöyle konuştu; “Krizler, iklim sorunları, felaketler ve Ukrayna ile Orta Doğu’da savaşlar ile insanlar umutsuzluğa kapılıyor, acı çekiyor, ölüyor. Dünya yanmasına rağmen İsviçre’deki insanların durumu iyi. Ancak kendi eviniz yanmıyor diye yangın olmadığına inanmak tehlikeli. Küresel sorunlar ancak birlikte çözülebilir.”
Elisabeth Baume-Schneider Thun’da
Federal İçişleri Bakanı Elisabeth Baume-Schneider Thun’da düzenlenen etkinliklere katıldı. Elisabeth Baume-Schneider burada yaptığı konuşmada sosyal adaletsizliğin sonuçları konusunda uyarılarda bulundu. Yalnızca adil bir toplumun güçlü olduğunu söyleyen Baume-Schneider, “Düşük ücretler, sosyal güvenlik eksikliği ve toplumdaki dayanışma eksikliği, kutuplaşmanın ve popülizmin üreme alanıdır.“ dedi.
St. Gallen
St. Gallen’de düzenlenen 1 Mayıs mitingine SP eş başkanı Cédric Wermuth da katıldı. Cédric Wermuth burada, 9 Haziran’da oylanacak olan prim indirimi girişimine evet çağrısında bulunurken, mali sonuçlardan korktuğu için kimsenin tıbbi tedaviden vazgeçmemesi gerektiğini vurguladı. Şimdiki neslin görevi “ülkeyi mali oligarkların boyunduruğundan kurtarmaktır” diyen Wermuth, büyük bir bankanın kurtarılmasından bir yıl sonra, hiçbir yöneticinin sorumlu tutulmadığını, hiçbir özür dilenmediğini ve yüksek ikramiyelerin her frankının saklandığını ifade etti.
Edinilen bilgilere göre, Cenevre’deki 1 Mayıs etkinliklerine yaklaşık 2 bin kişi katılırken, Lozan’dakine ise 800 civarında kişi yer aldı.
1 Mayıs’ta hangi kantonlarda resmi tatil var?
1 Mayıs İsviçre’nin Zürich, Basel, Thurgau, Schaffhausen, Neuchâtel ve Tessin gibi kantonlarında resmi tatil olarak kabul ediliyor.
1 Mayıs özellikle de Zürich’te “İşçi Bayramı” olarak kutlanıyor. Sendika federasyonu her yıl burada büyük bir gösteri düzenliyor. Zürich’te birkaç gün süren ve birçok turistin ilgisini de çeken büyük bir halk festivali de yapılıyor.
St. Gallen gibi kantonlarda durum böyle değil. St. Gallen’de 1 Mayıs’ta resmi tatil bulunmuyor.
Bazı kantonlarda ise 1 Mayıs’a dair istisnalar var. Örneğin Solothurn’da tüm gün resmi olarak ücretsiz değil, yalnızca saat on ikiden itibaren. Fribourg Kantonu’nun da kendine özel bir düzenlemesi bulunurken, burada sadece kamu sektöründe çalışanlar yarım gün izin alıyor. Bu kantondaki birçok şirketin kendilerine has düzenlemeleri de mevcut.
Aargau Kantonu’nda “İşçi Bayramı” resmi bir tatil olarak geçmiyor. Ancak şirketlerin çoğunluğu çalışanlarına yarım gün izin verebilyor.
1 Mayıs başka nedenle de kutlanıyor
İsviçre’de 1 Mayıs başka nedenden dolayı da kutlanıyor: Luzern Kantonu’nda bulunan Schüpfheim ve Hildisrieden belediyeleri ile Schwyz Kantonu’nda bulunan Muotathal belediyesinde 1 Mayıs, dinsel azizleri anma günü olarak kutlanıyor.
“Resmi tatil olsun, “Yasaklansın“ tartışmaları
Syna sendikası 1 Mayıs’ın ulusal çapta resmi tatil olarak kabul edilmesi ve ek izin günü olması için bir imza kampanyası başlattı.
Ancak İsviçreli Genç Liberaller ise 1 Mayıs’ın resmi tatil olarak kabul edilmemesi çağrısında bulunuyorlar. Genç Liberaller’e göre 1 Mayıs, kaosa ve hasarlara neden olurken böylesi durumlar refah kaybına yol açıyor. Genç Liberaller’in bu söylemi Sağ parti SVP tarafından da destekleniyor.