Federal Dışişleri Bakanlığı, önceki gün yayınladığı bir açıklama ile İsviçre‘nin, Ukrayna’dan hiçbir yaralıyı kabul etmeyeceğini duyurmuştu.
Bu gerekçenin daha çok”askeri hastaların kabulü” ile ilgili olduğu ifade ediliyor. Buna göre sivil ve askeri hastalar arasında bir ayrım yapılması mümkün olmayacağı için, bu durumun İsviçre’nin Tarafsızlık Yasası‘na göre engeller” oluşturacağı vurgulanıyor. Bakanlık, İsviçre’de tedavi gören askerlerin tekrar savaşa gideceklerini de dile getiriyor.
İsviçre bu tutumu nedeniyle yoğun eleştirilere maruz kalırken, Federal Hükümet’in eski üyeleri de bu duruma tepki gösteriyor.
Federal Hükümet’in eski üyelerinden Ruth Dreifuss (SP) ile Didier Burkhalter (FDP) konu ile ilgili yaptıkları açıklamalarda, Federal Dışişleri Bakanlığı’nın yaralı ve hasta Ukraynalıları istememesi ile ilgili argümanın kabul edilemez olduğunu ifade ettiler.
İsviçre Mayıs ayında, tıbbi yardımı koordine eden NATO alt kuruluşu Avrupa-Atlantik Afet Müdahale Koordinasyon Merkezi’nden Ukrayna’daki yaralıları alıp alamayacağına dair bir talep almıştı.
Kantonlar ve hastaneler bu talabe olumlu yanıt verirlerken Federal Dışişleri Bakanlığı ile Federal Sağlık Dairesi bu talebe olumsuz yanıt verdiler.
Ukrayna’daki savaşının başlamasından bu yana ölü ve yaralı sayısı artıyor. BM bir hafta önce, 962‘si kadın, 533‘ü çocuk olmak üzere 5 bin’den fazla kişinin öldüğünü, 6 bin 520 kişinin yaralandığını açıklamıştı. Açıklamaya göre, yaralıların bakımı, hastanelerin yıkılmış olması nedeniyle pek de mümkün olmuyor.
Bir dizi politikacı ve insan hakları kurumu Dışişleri Bakanlığı‘nı, Ukrayna’dan gelen yaralı insanlar hakkındaki tutumunu yeniden gözden geçirmeye çağırıyor.
Karar Cenevre Sözleşmesi’ne dayandırılıyor
Uluslararası hukuk ve tarafsızlık hukuku uyarınca sivillerin kabul edilmesinin önünde hiçbir engelin bulunmadığını belirten Federal Dışişleri Bakanlığı, aldığı bu kararı Cenevre Sözleşmesi’ne dayandırıyor.
Dışişleri Bakanlığı’na göre, uluslararası savaş hukukunun temel belgesi olan 1949 tarihli Cenevre Sözleşmesi, tarafsız devletler için geçerli olan özel bir hüküm içeriyor. 37’nci Madde’de yer alan hükümde, tarafsız bir ülkenin savaşan devletlerin yaralı askerlerine yardımını düzenleniyor.
İlgili madde; tarafsız bir ülkeden kabul gören askerlerin, kurtarıldıktan veya tedavi edildikten sonra “artık askeri operasyonlarda yer alamamalarının sağlanmasına” vurgu yapıyor.
Federal Dışişleri Bakanlığı buna ek olarak, tarafsız ülkeler için çığır açan 1907 Lahey Anlaşması‘na da atıfta bulunuyor ve yaralıların tarafsız bir güç tarafından “bir daha savaş operasyonlarında yer alamayacakları” şekilde korunması gerektiğini de vurguluyor.
Bakanlığa göre yaralı askerlerin yeniden savaş bölgelerine dönme ihtimali oldukça yüksek.
Şu anki durumda sivilleri askerlerden ayırt etmek neredeyse imkansızken, Ukrayna’da çok sayıda sivil de silah kullanıyor.
Federal Dışişleri Bakanlığı‘nın çözümü yaralılara yerinde yardım sağlamak yönünde. Yerinde yardımın ne şekilde, nerede ve ne zaman başlayacağı hala netlik kazanmış değil.