Covid-19 Yasası, CO2 Yasası ve Terörle Mücadele için Polis Önlemleri Hakkında Federal Yasa, Temiz İçme Suyu ve Sağlıklı Gıda Girişimi, İsviçre İçin Sentetik İçermeyen Böcek İlacı Girişimi isimli oylama sonuçlarına dair detaylar şöyle;
Covid-19 Yasası (Covid-19-Gesetz)
Halk bu oylama için %60,2 oranında “Evet“ oyu kullandı.
Federal Hükümet Covid-19 Yasası kapsamında, Korona salgınının olumsuz etkilerini azaltmak için bir dizi önlem ve çeşitli yardım paketleri gündeme getirmişti. Bunlar arasında kısa süreli iş tazminatı, kazanç kaybı tazminatı, kültür ve spor gibi alanlara sunulan destek konuları yer alıyordu.
Mevcut olan Salgın Hastalıklar Yasası tüm tedbirler için yasal dayanak sağlamadığından, Federal Hükümet bu tür kriz durumlarında öngörülen olağanüstü hal hukukunu gündeme getirmişti. Olağanüstü hal hukuku 6 ay ile sınırlı iken, Korona salgını ile ilgili mevcut önlemlere devam edebilmek için bu kez de Covid-19 Yasası çıkarılmıştı.
Federal Hükümet tarafından oluşturulan yasa, Parlamento tarafından da acil olarak kabul edildi ve derhal yürürlüğe konuldu. Daha sonra Covid 19 Yasası’na karşı imza toplanmaya başlanırken, “Anayasa Dostları“ isimli komite referandumu gündeme getirmişti.
Salgınla birlikte Federal Hükümet’in olağanüstü hal hukukundaki yetkilerinin meşrulaşmasını engellemek isteyen komite, bu yasa ile Federal Hükümet’e çok fazla yetki verildiğini savunuyordu.
Federal Hükümet ve Parlamento bu oylama için “Evet” yönünde görüş bildirmişlerdi.
Terörle Mücadele için Polis Önlemleri Hakkında Federal Yasa
(Bundesgesetz über polizeiliche Massnahmen zur Bekämpfung von Terrorismus (PMT)
Federal Hükümet ve Parlamento bu yasa ile; olası bir terör saldırısına karşı önleyici tedbirler alması için, polise ve güvenlik güçlerine ek yetkiler sunan yeni bir yasal zemin oluşturmuştu.
Var olan uygulamaya göre İsviçre polisi, ancak bir kişi daha önce bir suç işlemişse müdahale edebiliyor. Yeni düzenleme ile, şüpheli durumda olan herkese müdahale edilebilecek.
Bu oylama ile ilgili soru; 25 Eylül 2020 tarihli Terörle Mücadele için Polis Önlemlerine Dair Federal Yasayı kabul ediyor musunuz?“ şeklindeydi.
Bu konu ile ilgili halk oylamasında %56,6 oranında “Evet” sonucu çıktı.
Yasa karşıtları yeni önlemlerin daha fazla güvenlik sağlamayacağını düşünüyorlardı ve oylama için “Hayır“ oyu kullanılmasını tavsiye ediyorlardı.
Federal Hükümet ile Parlamento’nun bu oylama ile görüşleri ise “Evet“ yönündeydi
Uygulama ile insan ve çocuk haklarının ihlal edileceğini savunan referandum komitesi, 12 yaşındaki çocukların bile şüpheli görülüp, güvenlik önlemleri alınacağının altını çiziyorlardı.
Yeni yasa, yargı onayı olmadan polisin bunları yapmasına izin vereceği için, ortaya çıkacak olan durum kuvvetler ayrılığı için risk de oluşturabilir.
Komite bu düzenlemeyi, Hükümet’in onaylamadığı herhangi bir siyasi faaliyeti “terör eylemi” olarak değerlendirebilecek keyfi bir yasa olarak da değerlendiriyor.
Sol partiler, sivil kuruluş örgütleri, hukukçular, BM Çocuk Hakları Komitesi ve Uluslararası Af Örgütü, çok sayıda belirsiz tanım nedeniyle Terörle Mücadele Yasası‘nı keyfi bir yasa olarak nitelendiriyorlar.
Uluslararası Af Örgütü, yasa ile ilgili istişareler sürecinde ve Parlamento görüşmeleri sırasında bu düzenlemeye karşı tepkisini dile getirmişti.
Yasada yer alan “potansiyel teröristler” ve “terörist faaliyetler” gibi tanımlar bu belirsizliğe örnek olarak gösterilirken, yasanın özgürlüğü kısıtlayan katı önlemleri dayattığına dikkat çekiliyordu.
Düzenleme ile, sadece bir cezai suç tehdidi veya “korku yayma” nın, yetkililer tarafından somut delil sunmaya gerek kalmadan cezai bir suç olarak görülebilecek.
Referandum öncüleri; düzenlemenin çocuklar için olan koruyucu önlemleri ortadan kaldırılacağını, polisin herhangi bir suç olmaksızın 12 yaşından itibaren çocuklara müdahale etmesine izin verilecek olmasının son derece endişe verici olduğunu da söylüyorlardı.
CO2 Yasası (CO2-Gesetz)
İsviçreliler bu oylam için %51,6 oranında “Hayır“ dediler.
Federal Hükümet’in ve Parlamento’nun bu oylama için tavsiyeleri “Evet“ yönündeydi.
Sera gazı emisyonu, özellikle de CO2, insanlara ve çevreye zarar veren iklim değişikliğinin ana nedeni olarak kabul ediliyor.
Sıcaklık, kuraklık, seller ve toprak kaymaları İsviçre’nin en çok etkilendiği olumsuz etkenlerden sadece birkaçı. Federal Hükümet ve Parlamento bunlara karşı önlem olarak; CO2 emisyonlarını daha da azaltmak için bir strateji geliştirdi ve bu stratejiyi de CO2 Yasası’na dahil etmişti.
Yeni CO2 Yasası ile hedef, Paris İklim Anlaşması çerçevesinde İsviçre’nin sera gazı emisyonlarını, 1990 seviyelerine kıyasla 2030 yılına kadar yarıya indirmekti.
Economiesuisse, İsviçre Ticaret Birliği ve yaklaşık 200 şirketten oluşan ekonomi çevreleri CO2 Yasası’nı desteklediklerini açıklamışlardı.
Temiz içme suyu ve sağlıklı gıda girişimi
(Volksinitiative für sauberes Trinkwasser und gesunde Nahrung)
Bu oylama sorusu “Temiz içme suyu ve sağlıklı yiyecekler için, böcek ilacı ve profilaktık antibiyotik kullanımına sübvansiyon yok” isimli girişimi kabul ediyor musunuz?“ şeklindeydi.
Federal Hükümet ile Parlamento’nun bu oylamala için tavsiyeleri “Hayır“ yönündeydi.
Halk bu oylama için %60,7 oranında “Hayır“ oyu kullandı.
Girişim komitesi mevcut tarım politikasının “içme suyunu temizleme hakkını“ ihlal ettiğini dillediriyordu. İnisiyatif komitesine göre; içme suları, büyük miktarlarda böcek ilacı, çok fazla antibiyotik ve gübre kullanımı nedeniyle tehlike altında bulunuyor.
Bu çevresel zarar ve sağlık riskleri vergi mükelleflerinin parasıyla finanse edildiği için, sübvansiyonların yeniden düzenlenmesi gerektiği dillendiriliyordu.
İnisiyatif bu nedenle, düzenli veya önleyici olarak antibiyotik kullanmayan, böcek ilacı kullanılmadan üretim yapan ve tüm hayvanları çiftliklerinde ürettikleri yemlerle besleyebilen çiftçilere doğrudan ödeme yapılmasını istiyordu. Bunlara ek olarak, tarımsal araştırma ve eğitimin bu tür tarımı desteklemesi de talep ediliyordu.
Federal Hükümet ise, girişimin kabul edilmesi durumunda, İsviçre’deki tarımsal üretimin azalacağını, bu durumda yurt dışından daha fazla gıda ithalatı yapılması gerekeceğini belirtiyordu.
“İsviçre için sentetik içermeyen böcek ilacı” girişimi
(Volksinitiative «Für eine Schweiz ohne synthetische Pestizide»)
İsviçre’de şu anda böcek ilacı kullanımına izin veriliyor. Böcek ilacı tarımda, gıda üretiminde ve işlenmesinde, örneğin toprak bakımında zararlı organizmalar ve patojenlerle mücadele için kullanılıyor.
Düzenleme kapsamında böcek ilacı sadece onaylanan bazı ürünler için kullanılabiliyor. Böcek ilaçlarının piyasaya sürülmeden önce, sağlığı veya çevreyi tehlikeye atmamaları için sıkı kontrollerden geçmeleri gerekiyor.
İsviçreliler bu oylama için %60,6 oranında Hayır oyu kullandılar.
Konu ile ilgili oylama sorusu, “İsviçre için sentetik içermeyen böcek ilacı” isimli girişimi kabul ediyor musunuz?“ şeklindeydi.
Halk oylamasını gündeme getiren İnisiyatif sözcüler; İsviçre’deki içme sularının büyük bir çoğunluğunun kirlenmiş durumda olduğunu, İsviçre’yi bu toksinlerden kurtarmayı amaçladıklarını vurguluyorlardı.
Komiteye göre sentetik böcek ilaçları; nehirleri, içme sularını ve yiyecekleri kirletirken, sağlığa zararlı olan zehirli kimyasal maddeler içeriyor.
Şu an var olan önleyici tedbirlerin yetersiz olduğunu düşünen inisiyatif komitesi, İsviçre’de sentetik böcek ilacı kullanımının yasaklanmasını ve sentetik böcek ilacı içeren yiyeceklerin ithal edilmesine artık izin verilmemesini talep ediyordu.
Federal Hükümet ile Parlamento ise, bu inisiyatifin reddedilmesi yönünde görüş bildiriyorlardı.
Federal Hükümet’e göre, tarımsal ürünlerde böcek ilacı kullanımı için katı kurallar zaten mevcut. Aynı zamanda araştırma ve alternatiflerin geliştirilmesi için mali destek de sunuluyor.
Hükümet talep edilen yasağın; bitkilerin ve tarım ürünlerinin artık bakterilerden, virüslerden korunamaması riskini taşıdığını ve hem tüketiciler hem de üreticiler için olumsuz sonuçlar doğurarak gıda arzını ve çeşitliliğini sınırlayacağını vurguluyordu. Buna ek olarak, inisiyatifin talep ettiği yasağın, mevcut uluslararası ticaret anlaşmalarını ihlal edebileceği de vurgulanıyordu.
