Ulusal tüketici fiyatları endeksine göre, 2020’den bu yana sigorta, enerji, toplu taşıma ve eğitim harcamalarındaki maliyetler %3,9 arttı. Fiyat artışları, özellikle de düşük gelirli haneler ve orta sınıf için oldukça sancılı denebilir.
Ekim ayından itibaren, faiz oranındaki ayarlamanın bir sonucunda, yaklaşık bir milyon hane için kira maliyetleri %5 oranında artacak.
Elektriğe yapılan zamlar ile toplu taşıma, sağlık sigortası primleri ve şimdi kiralarda açıklanan zamlar da hesaba katıldığında toplam artış oranı, iki çocuklu bir aile için tahminen yılda 2 bin 600 frankın üzerinde ek maliyete neden olacak.
En büyük maliyet şoku, sağlık sigortası primlerinde yaşanacak
Sağlık sigortası primlerine yapılan harcamalar bu yıl için ortalama %6,6 oranında arttı. Uzmanlarına göre, önümüzdeki sonbaharda primlerde ortalamanın üzerinde bir artış daha olacak. Primlerin %7,5 artarması, ortalama bir aile bütçesi için aylık 75 frank, yani yılda 900 frank ek maliyet anlamına geliyor.
Elektrik için 261 frank daha fazla
Tipik bir hane, temel arz için elektrik fiyatlarındaki artış nedeniyle bu yıl elektrik için yılda 261 frank daha ödeyecek.
Toplu taşıma için 300 franklık ek gider
Toplu taşıma fiyatları da 10 Aralık 2023 itibarıyla ortalama %4,3 artacak. Bu artış ise 300 franklık ek maliye anlamına geliyor.
Kiralarda %5’lik artış
Faiz oranı ve enflasyondaki artış, kiraların %5 artırmasına neden olacak. Bu ise ayda 100 frank, yıllık ise 1200 frank daha fazla ev kirası ödeneceği anlamına geliyor.
Açıklanan kira artışları 1 Ekim’den itibaren birçok yerde yürürlüğe girecek.
2 bin 700 franklık ek bir gider
Sonuç olarak; barınma, ulaşım ve sağlık alanlarında yaklaşık 2 bin 700 franklık ek bir yıllık maliyet ortaya çıkacak. Bu, satın alma gücünün kaybı anlamına geliyor.
Artan maliyetlerden poltikacılar da sorumlu
Tüketiciyi Koruma Vakfı’na göre, tüketiciler için durum “giderek daha dayanılmaz” hale geliyor. Artan fiyatlar birçok hane için ciddi bir sorun haline gelecek.
Bu nedenle vakıf, belirli tasarruf ipuçları içeren paylaşımlar da yapıyor. Örneğin taksitle ödemekten kaçınılması veya yenilerini almak yerine eskilerin tamir edilmesi öneriliyor.
Vakıf, sağlık prim indirimlerinin genişletilmesini, fiyat gözlemcisi rolünün güçlendirilmesini ve elektrik için temel sabit oranın kaldırılmasını savunuyor. Ancak şu ana kadar politikacılar, tüketicilerin üzerindeki yükü hafifletme isteği göstermediler.