Öncülüğünü Ordusuz Bir İsviçre (Gsoa), SP ve Yeşiller’in yaptığı inisiyatif, ABD’den alınması planlanan F-35 savaş uçaklarının satın alınmasını önlemek için bugün, “F-35’e karşı (F-35’i Durdur)” isimli bir girişim gündeme getirdi.
Daha önce de gündeme gelmişti
Savaş uçaklarının alımı ile ilgili bir referandum Eylül 2020’de de gündeme gelmiş, yapılan oylamada İsviçrelilerin %50,1’i, değeri 6 milyar frank olan yeni savaş uçağı alımı için evet demişti. Federal Hükümet oylama sonrasında, ABD’li Lockheed Martin üreticisinden 36 savaş uçağı alacaklarını açıklamıştı. Yeni uçaklarının önümüzdeki birkaç yıl içinde, daha önce kullanılan F/A-18’lerin yerini alması hedefleniyor.
SP, Yeşiller ve Gsoa ise, Federal Hükümet’in ABD’den savaş uçağı almaya karar vermesi halinde bir girişim başlatacaklarını duyurmuştu.
Bugün lanse edilen “F-35’e karşı (F-35’i Durdur)” işimi yeni girişim, bu savaş uçaklarının alınmasını engellemek istiyor.
Daha ucuz olan Avrupa uçakları alınmalı
Yeşiller Partisi Federal Meclis Üyesi Marionna Schlatter (ZH), “F-35’lerin maliyetleri çok yüksek. ABD‘den savaş uçağı satın almanın çoğunluğun çıkarına olmadığına inanıyoruz.” diyor.
Muhalifler, İsviçre’nin üretici fimaya ve ülkeye teknolojik bağımlılığı eleştiriyorlar ve veri güvenliği konusunda endişelerini dile getiriyorlar.
Girişim kabul edilmesi durumunda Federal Hükümet’in daha ucuz olan bir Avrupa uçak modelini tercih etmesi gerekecek. Girişimciler Fransız Rafale tipi uçağın İsviçre için en iyi seçim olacağını da ifade ediyorlar.
Önümüzdeki 18 ay içinde 100 bin imza toplanması gereken referandumun 2022 yılının Kasım ayından önce gündeme gelmesi beklenmiyor.
Benzer bir halk oylaması 2014 yılında da gündeme gelmişti
Federal Parlamento 2014 yılında İsviçre Hava Kuvvetleri için 22 adet JAS89 Tipi Gripen savaş uçağının alınmasını kararlaştırılmış, bunun için 3,4 milyar franklık bir bütçe oluşturmuştu.
İsveçli Saab firmasından alınması planlanan uçaklar İsviçre hava savunmasını modernize etme amacı taşıyordu.
Sol siyasi partiler ve sendikalar İsviçre savunmasının savaş uçağına ihtiyaç duymadığını ileri sürerek konuyu sandığa götürmüşlerdi.
18 Mayıs 2014 tarihinde yapılan ve sandıktan çıkan oylama sonuçlarına göre, Gripen marka savaş uçaklarının alımı %53,4’lük bir oranla reddedilmişti.
