Mesleki eğitim sürecini doğru değerlendirmek
Savaş Şengül
Meslek Danışmanı ve Sosyal Eğitimci
İstediğiniz meslekte birkaç staj yaptıktan sonra, üç kişi işe alındı ve siz de o üç kişiden biriydiniz. Ne müthiş bir gurur!
Siz görüşmeyi başarıyla tamamlamıştınız ve sonucu bekliyordunuz.
Bir mektup geldi. Büyük bir coşkuyla gelen mektubu açtınız ama aynı zamanda kaygılıydınız da. O anda seçilenlerden biri olduğunuzu öğrendiniz ve evde, ailenizle birlikte bir bayram havasına girdiniz. Her yerden sizi kutlayan telefonlar geliyor. Sosyal hayatınızda profesyonelliğe dair çok büyük bir adım atmıştınız. Ayrıntılar görüşüldü, kontrat imzalandı ve sonunda ve siz yeni kariyerinize başlamış oldunuz. Ancak bir süre sonra coşkunuzu kaybettiniz. Hatta yeni işinizden bıktınız. Herşeyi olduğu gibi bırakmayı düşünmeye bile başladınız. Artık yeni bir alan, sizi mutlu edecek yeni bir iş aramaya başlamalıydınız. Diğer yandan arkadaşlarınız, kendi iş hayatlarında herşeyin yolunda gittiğini söylüyorlardı.
Peki bu durumda ne yapmak gerekir? Terk etmek, bütün mutsuzluğumuza rağmen orada kalmak ya da başka bir şey mi bulmak?
Buna yanıtım; “Neden bu sorunları yaşamaktayız“ şeklinde bir değerlendirme yapmak olur. İlk önce basit bir tablo çizin. Tablonun bir yanına bütün pozitifleri, diğer yanına ise negatifleri sıralayın.
Tabloda şunlar bulunsun;
- Çalışma ekibi
- Müşterilerle ilişki
- İş arkadaşları ile ilişki
- Rehber öğretici ile ilişki
- Ev ile iş yerinin uzaklığı
- Mesai saatleri
- Süreçte elde edilen deneyim ve gelişme
- Saygı
- Mesleğin öğrenme süreci
- Eğer kabul gördüyseniz, kendi başınıza karar verebiliyorsanız, sorumluluk alabilme.
Maaşınızı bu değerlendirme tablosuna koymayın. Çünkü mesleki eğitimde maaş asla öncelikli olamaz. Siz bir mesleği öğrenmek için oradasınız, para kazanmak için değil! Ancak, size hiç para vermiyorlarsa…
Mesleki eğitiminiz size özeldir
Kendi mesleki eğitiminizle arkadaşlarınızınkini kıyaslamamalısınız. Çünkü bu formasyon sadece sizin kriterlerinize, sizin ihtiyaçlarınıza ve sizin beklentilerinize yanıt vermelidir. Herkesin kendi gerçekliği, kendi doğrusu, kendi kaygıları, kendi uyumsuzlukları ve kendi farklılıkları vardır. Ya sizin sahip olamadığınızı söylediğiniz şeyler onlarda var, sizde yok, ya onlar yalan söylemekteler ya da onlar sürekli pozitif yanları görmekte iken siz sürekli negatif tarafları görmektesiniz.
Bir kez nagatif ve pozitif puanları tabloya yerleştirdiğinizde, pozitif puanların negatif puanlardan daha fazla olduğuna dair bir sürprizle karşılaşacaksınız. Daha sonra negatif puanları yeniden ele alıp çözümler yaratmak gerekecektir. Kendiniz, sıfırdan ona kadar negatif ve pozitif durumlarınıza puanlar veriniz. Aynı zamanda şunu da düşünün: Pozitif puanlar için altı ise yediye nasıl çıkarabilirim?
İdeal eğitim süreci diye bir şey var mıdır? Hayır!
Her işletmenin kendine göre, mali ve personel olarak sorunları ya da yeniden yapılanmaya dair problemleri vardır. Her staj yerinin kendine ait pozitif ne negatif yanlarının olması da gayet olağandır.
İnanın bana, arkadaşlarınız size eğitim yaptıkları yere ilişkin bilgi verirken bir parçasını unutuyorlar. Her işletme yapabilecğinin en iyisini yapar.
Görebildiğim kadarıyla, bunlar size çözüm yollarının tamamını göstermiyor. O zaman size, sorunu çözmek yerine sadece sorunun varlığını kabul etmek kalıyor. Diğerleri, “sizin maaşınızı yatırmayı unutanlar” size başka bir meslek gösterenler, haftada altı gün, günde en az on saat çalıştıranlar. “Ya da değil” ve sizin izin almanıza engel olanlar…
Doğru değerlendirme şu şekilde yapılmalıdır;
Bütün veriler bir araya getirilmeli ve sonuçları doğrulamadan bir fikre sahip olunmamalıdır.
Bir genç kız bana, kendisine gereğinden çok fazla mesai yaptırıldığını söylemişti. Saat 08.00’de başlayıp mesaisini saat 18.00’de bitiriyormuş. Yani her gün için on saat çalıştırılıyormuş. Bu haftada otuz saat yapar. Haftada 18 saat de okula gittiğine göre, haftada toplam 48 saat mesai yapmış olur. Bu durum söz konusu kızı öfkelendirmiş ve kendisinin enayi yerine konmuş hissine kapılmasına yol açmış. Aslında kız yanılıyordu; çünkü her gün kendisine tanınan iki saatlik molayı da mesaiden saymıştı.
Sabır ve dikkat
Çalışma kontratınızı çok dikkatli okuyunuz ve eğitimizden sorumlu olan kişiye soru sormaktan çekinmeyiniz. Soru sormanız gereken kişiler, aileniz, öğretmeniniz ya da staj sorumlunuz olabilir.
Stajınızın sonunda diploma ve formasyon sahibi biri olacaksınız. Bunu asla unutmayın.
Evet, eğitim sürecinde çeşitli uyumsuzluklar olabilir.
Evet, eğitim yapılan her yerde, iş arkadaşları arasında gerginlikler olabilir.
Evet, bir yanlışlık yaptıktan sonra keyfimiz kaçmış olabilir.
Evet, düşündükleriniz ile yaptıklarınız arasındaki uyumsuzluğun sizi hayal kırıklığına sürüklemesi normaldir…
Ve bu durumlar dünyanın bütün işletmelerinde yaşanabilir. Patron biz olsak da aynısını yaşayabiliriz. Unutmayınız ki, alacağınız diploma ile istediğiniz alanda daha hızlı iş bulabileceksiniz. Amacınıza ulaşmanız durumunda, araba kullanabilecek, tatile gidebilecek, kendinize bir ev satın alabileceksiniz. Yani daha özgür, zengin ve mutlu bir hayata kavuşacaksınız.
