İsviçre vatandaşlığından çıkarılma prosedürü, ikinci dünya savaşından bu yana ilk kez gündeme geldi.
İsviçre-Türkiye vatandaşı olan Ümit Y. isimli şahıs, Bellinzona’da bulunan Federal Ceza Mahkemesi tarafından 2,5 yıl cezaya çarptırılmıştı. 2017 yılının Ağustos ayında verilen bir ceza kararı; Ümit Y.’nin radikal islami gruplara destek sağlamasına, propaganda yapmasına ve cihatçı örgüte adam gönderme teşebbüsüne dayandırılıyor. Karar göre Ümit Y., Ocak 2014 ile Şubat 2017 tarihleri arasında; Lugano, Como ve Reggio Emilia bölgelerinden on kişiyi Suriye’deki savaşa göndermeye teşebbüs etti.
Vatandaşlıktan çıkarma prosedürü genel olarak, bir kişinin ülke çıkarlarına veya itibarına ciddi zarar vermesi ve ülke güvenliğini tehlikeye atması durumunda gündeme geliyor.
İsviçre ilk kez bir cihatçının pasaportunu iptal ederken, konu Federal Meclis’in gündemine de geldi. SVP’li milletvekili Roland Rino Buchel kararı memnuniyetle karşılarken, SP’li milltevekili Priska Seiler Graf ise iptal kararına şüpheyle yaklaşıyor. Ceza ve kovma işlemlerinin sorunu çözmeyeceğini fade eden Graf, Türkiye’de engelsizce çalışmalar yürüten cihatçıların İsviçre yasaları dahilinde izlenmelerini ve cezalandırılmaları gerektiğini savunuyor.
Uygulama genişletilebilir
Vatandaşlık iptali uygulaması genişletilebilir. İsviçre güvenlik yetkilileri Ümit Y. uygulamasından yola çıkarak, şu anda çifte vatandaş olan ve radikal gruplara üye olan kişiler için vatandaşlık haklarının iptalini gözden geçiriyor.
Güvenlik yetkililerinin verdiği bilgilere göre, yurdışında terör faaliyetleriyle ilgili suçlara karışmış olan 10’dan fazla çifte vatandaş tespit edildi.
Vatandaşlık iptali tartışması daha önce başlamıştı
Vatandaşlık iptaline dair bu tartışma, Zürich Kantonu’nda ikamet eden ve çifte vatandaş olan 19 yaşındaki bir gencin, savaşmak için Suriye’ye gitmesiyle başlamıştı.
Bu gelisme üzerine vatandaşlık kriterlerine yeni düzenlemeler ekleyen Federal Hükümet, vatandaşlık hakları ile ilgili düzenlemeye; “Kişinin hal ve davranışları, İsviçre’nin güvenliği, çıkarları ve itibarı açısından sakıncalı olduğunda…“ifadesini eklemişti.
Yasal bir mahkûmiyet şart
Vatandaşlıktan çıkarılma prosedürü; kişinin radikal İslamcı terör örgütleriyle ilişkisi saptandığında ya da aşırı şiddet içeren eylemlere ve organize suçlara katılmış olmasının tespiti halinde uygulanacak.
Bu prosedür sadece radikal islamcıları kapsamazken, Hükümet’in düzenlemesine göre, vatandaşlıktan çıkarılmayı gerektiren diğer nedenler şöyle sıralanıyor; Soykırım, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları, Cenevre Sözleşmesi’nin ihlali.
Vatandaşlığın iptal için, kişinin bu suçlardan birinden geçerli olarak mahkûm edilmesi ve tüm yasal yolların tükenmiş olması gerekiyor.
