İşyerinizdeki haklarınız
Derya Özgül, LL.M.
Hukukçu
www.adconsultancy.ch
İsviçre’de çalışma yaşamında birçok sorun yaşanıyor. Bu sorunlar daha çok hakların yeterli derecede bilinmemesinden kaynaklanıyor.
İsviçre’de iş ve çalışma yaşamıyla ilgili bize gelen soru ve taleplerden yola çıkarak, bu yazımızda çalışanların işyerlerindeki haklarını ele aldık.
İşyerinizde ki en önemli haklarınızı bilmenizde fayda var.
İşverenler, bazı istisnai durumlarda, iş olmadığı zaman çalışanlarını evlerine yollayabiliyor. Çalışanın evde kaldığı süre ise eksi-saat olarak kaydediliyor.
Sizin isteminiz dışında gelişen bu gibi durumlarda işvereniniz, size iş veremediğinde dahi maaşınızı ödemekle yükümlü. İşveren, çalışanından evde kaldığı süre için ne maaş kesintisi yapabilir, ne de aynı süre kadar çalışma talebinde bulunabilir.
Ancak işin olmadığı durumlarda işveren çalışanına başka görevler de verebilir. Çalışan, işveren tarafından başka bir bölüme hatta başka bir şirkete çalışmak amacıyla gönderilebilir. Böylesi bir şey genellike uzun süreli ve sonu görünmeyen iş verememe durumlarında yaşanmaktadır
İşveren, iş olmadığı zamanlarda izin günlerinizi kullanmanızı da isteyebilir.Tatil günlerini genellikle işveren bellirler. Ancak unutmayın ki yılda en az ardı ardına iki hafta izin hakkına sahipsiniz. İşvereniniz izin günlerinizi teker teker kullandırıp bitiremez.
Çok mesai yaptığınız zamanlarda ise, fazla çalıştığınız saat karşılığında maaşınıza yüzde 25’lik ek bir ödenek alabilirsiniz. Fazla mesaii saatlerini izin süresi olarak da kullanabilirsiniz.
Fazla mesai saatlerinin ödenmesi için 5 yıllık bir zaman aşımı süresi var. Yani iş yerinizden çıktıysanız bile, 5 yıl içinde bu mesaileri saat ücreti olarak talep edebilirsiniz.
Çalışma Molası
Saat 9.00 ve saat 16.00 molaları gibi küçük molalar iş saati değildir. Çalışanlar sadece öğlen tatili hakkına sahiptirler. İş kanununa göre mola hakkınız saklıdır. Bunun ne kadar uzun olduğu çalışma sürenize bağlıdır. 5,5 saatlik bir çalışma süresi için, 15 dakikalık bir mola hakkı bulunuyor. 7 saat’ten fazla bir çalışma süresi için yarım saat, 9 saatlik bir çalışma süresi içinse 1 saatlik bir mola hakkınız vardır.
Mola süresi boyunca iş yerinizi terk etmeniz yasak ise, bu mola çalışma süresi olarak kabul edilir. Bu durumda saat ücretiniz ödenmek zorunda.
İstirahat
Vardiyalı olarak çalışanlar en az 11 saat üst üste dinlenme hakkına sahiptirler. Yetişkinler için bu süre haftada 8 saate indirilebiliyor.
Not: İsviçre’de, hukuki konularda danışmanlık hizmetinden faydalanmak isteyenler yukardaki mail adresimden bana ulaşabilirler. Ayrıca Türkiye ile, tanıma/tenfiz davaları, tapu dava işlemleri, tebligat, vekâlet işlemi vs. türünden herhangi bir hukuki süreç içerisine giren ya da Türkiye’de hukuki takip yaptırmak isteyen okuyucularımız da iletişime geçebilirler.
