Evet, tahmin ettiğiniz gibi bahsettiğimiz bu madde Sigara… Sağlığa zararları bilinen, ölümle sonuçlanan birçok hastalığın sebebi olan sigara.
Peki bütün bunları biliyor olmamıza rağmen neden hala içeriz bu maddeyi? Neden vazgeçemeyiz ondan?
Kimileri bu durumu bağımlı olmakla ve bu maddeyi bırakamamakla açıklar. Sigaranın bağımlılık yaptığı ve vücuda zarar verdiği herkesçe bilinen bir şey artık. Burada önemli olan bu bağımlılıktan nasıl kurtulunacağı.
Konu ile ilgili olarak, uzun süre sigara içen ve sonrasında sigarayı bırakan kişilerle görüşüp deneyimlerini dinledik. Bu görüşmeler bize, sigara gibi bir maddenin bağımlılığından kurtulmanın mümkün olduğunu gösterdi.
Ahmet Yılmaz: 35 yıl içtim ama şimdi hiç aklıma gelmiyor. O defteri kapattım.
Bu kapsamda ilk olarak Zürich-Dietikon’da yaşayan Ahmet Yılmaz ile konuştuk. Ahmet Yılmaz 14 yaşında başlamış sigaraya ve 35 yıl boyunca da aralıksız içmiş. 2,5 yıl önce de bırakmaya karar vermiş;
“Günde 2-3 pakete kadar çıkıyordu. Yavaş yavaş sağlık sorunları hissetmeye başladım. Gün geçtikçe daha da kötüye gidiyordu. Sonra bırakmaya karar verdim. İyi ki bıraktım, şimdi kendimi daha iyi hissediyorum. Bunca yıl niye içmişim anlamadım.”
Bırakma süreci nasıldı?
Daha önce de bırakmayı denemiştim ama o zaman pek kararlı değildim. Bu kez farklı oldu. Çünkü sigarayı bırakmaya kararlıydım ve beynimde bitirmiştim. “Yapmam gereken her şeyi yapacağım“dedim kendi kendime. O süreçte bir yıl boyunca doktora gittim ve doktorun verdiği ilaçları kullandım. O ilaçlar sayesinde bırakmam biraz daha kolay oldu.
Eşinizden ya da çevrenizden destek aldınız mı hiç?
Eşim ya da çevremdekiler her zaman sigarayı bırakmam gerektiğini söylerlerdi bana. Ancak onların söylemeleri bir şey ifade etmiyor. Kişi kendi imkanlarını kullandığın zaman bırakabilir ancak.
Sigarayı bırakacak olanlara öneriniz ne olur?
Metotlar herkes için farklı olabilir. Ben ilaçla başardım mesela. Ancak ilaçlı ya da ilaçsız, herkes başarabilir bunu. Attığım ilk adım, “Bırakacağım“diye verdiğim karardı. Bu çok önemliydi benim için. Bende el, dudak ve nikotin alışkanlığı oluşmuştu. Kişi bunların üçünün önüne geçerse bu iş bitmiş demektir.
Sigara şu an ne ifade ediyor sizin için?
Dediğim gibi 35 yıl içtim ama şimdi hiç aklıma gelmiyor. O defteri kapattım, kafamda bitirdim yani. Yanımda birileri içse bile rahatsız olmuyorum ya da canım çekmiyor. Ben bile kendime şaşıyorum bazen. Bence kararlı olmamın etkileri bunlar.
Suna Göl: Kokusuna bile tahammül edemiyorum artık.
Konu ile görüştüğümüz bir diğer isim ise Suna Göl.
Suna Göl, 16 yaşındayken başlamış sigara içmeye. Uzun yıllar sigara içen ve şu an Astım hastası olan Suna Göl, son 5 yılda sigara içme oranını arttırmış ve günde iki paket içmeye başlamış. Ta ki sağlık problemleri baş gösterinceye kadar;
“Sağlığım giderek kötüye gitmeye başlamıştı. Astımım giderek Koah (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) hastalığına doğru ilerliyordu. Zaten Astım yeterince zorluyordu beni. Bırakmak için yavaş yavaş adımlar atmaya başladım. Giderek azalttım ama tam olarak bırakamadım. En son BEKSAM derneğinde Tiryaki Kukla isimli bir sigarayı bırakma kursuna katıldım. Orada yapılan sunumlar sigarayı tamamen bırakmama yardımcı oldu. O günden bugüne de içmedim hiç”
Şu an sağlık olarak kendinizi nasıl hissediyorsunuz?
Kendimi çok çok iyi hissediyorum. Son aylarda Astım ilacımı neredeyse hiç kullanmadım. Öksürüğüm de yok oldu. Kendimi öncekinden daha zinde hissediyorum. Yüzüm çok yıpranmış ve şu anki yaşımdan daha yaşlı görünüyordum. Şimdi ise cildim çok daha iyi.
Sigara bırakma sürecinde ne tür zorluklar yaşadınız?
Yanımda sigara sarıldığı zaman canım çekiyordu hep. İki kez denedim içmeyi ama hemen attım. Sigara kokusuna bile tahammül edemiyorum artık. İlk birkaç ay biraz kilo aldım, fakat kısa bir süre sonra kilo almam durdu. Yemek düzenim eski haline döndü.
Bu süreçte ailenizden çevrenizden destek aldınız mı hiç?
Kesinlikle…Özellikle de ailemden çok destek aldım. Çok iyi bir karar verdiğim yönünde beni hep takdir ettiler. Üzerimde sigara kokusu olmadan istediğim gibi torunuma ve çocuklarıma sarılabiliyorum artık. Bu benim açımdan çok önemli bir şey.
Sigarayı bırakacak olanlara tavsiyeleriniz ne olur?
Kendi sağlıkları, aileleri ve çevreleri için sigarayı bırakmalarını öneriyorum. Sigara cildi yaşlandırıyor, ciğerleri öldürüyor, çevreyi kirletiyor. Sigara içmeyenleri de pasif içici konumuna düşürmüş oluyorlar. Ekonomilerini de düşünmeleri gerekiyor tabi. Sigarayı bırakmak için bir değil, birçok neden var.
Ahmet Yılmaz ile Suna Göl’ün ile anlattıkları bu alanda uzun yıllardır araştırma yapan uzmanları haklı çıkarıyor. Uzmanlar, sigara bağımlılığının fizyolojik olduğunu, fizyolojik bağımlılık kendini hemen yok ettiğini, burada önemli olanın psikolojik bağımlılık olduğunu ifade ediyorlar.
Peki sigarayı bıraktıktan sonra vücutta ne gibi değişiklikler olur?
Sigarayı bıraktığınızda;
- İlk 20 dakikada nabzınız normal seyrine döner ve tansiyonunuz dengelenir.
- 8 saat sonra vücut kendini yenilemeye başlar, kan oksijeni normal seviyeye ulaşır.
- 24 saat sonra karbon monoksit vücuttan atılır.
- 48 saat sonra nikotin vücuttan tamamen temizlenir, cilt kendini yeniler.
- 2-12 hafta sonunda vücut kan dolaşımı düzenlenmiş olur.
- 1-9 ay sonunda akciğer hücreleri yenilenmiş olur.
- 5 yıl sonra kalp krizi geçirme riski yarı yarıya azalır.
- 10yıl sonra kalp krizi geçirme riski ortadan kalkar, akciğer kanseri görülme riski yarı yarıya azalır.
- 20 yıl sonunda akciğer kanseri görülme riski tamamen ortadan kalkar.
