İsviçre’de ev kadınları ve ücretsiz çalışma
Derya Özgül, LL.M.
Hukukçu
www.adconsultancy.ch
Ödenmeyen işin değeri ne kadardır? İsviçre’de yıllık olarak 401 Milyar Frank!
İsviçre’de ücretlendirilmeyen işler, ücretlendirilen işlerden yüzde 14 oranında daha fazla. 2013 yılında 7,7 milyar saat “ücretli” iş yapılırken, 8,7 milyar saat da “ücretsiz” olarak nitelenen işler yapılmış.
Ortaya konan verilere göre, ücretsiz iş toplamının yüzde 62’sini kadınlar gerçekleştiriyor. Ücretli iş toplamının yüzde 62’sinde ise erkekler çalışıyor.
8 Mart’ta, tüm Dünya’da olduğu gibi İsviçre’de de Emekçi Kadınlar Günü’ne dair etkinlikler vardı. Kutlama havasında olan bu etkinliklerin kimisi eylem ve protestolar şeklindeydi.
Bu yazımda kadınlara biçilen toplumsal ve ekonomik rolü ele almak istedim.
Çocuklarla ders çalışmak, çamaşır yıkamak, banyo-tuvalet temizlemek, yemek yapmak… Kadınlar için günlük rutin işler.
“Ücretlendirilmeyen işler” olarak da nitelendirilen bu işleri yapanlar genellikle ev kadınları.
Ev kadınları ödenmeyen işleri yapma konusunda önemi bir oranı temsil ederken, yapılan bu işler toplumsal işleyişin sağlıklı olması açısından oldukça önemli tabi.
Ancak çalışmalarının maddi bir değerinin olmamasından dolayı çok az taktir edilen ev kadınları, sosyal sistemde büyük dezavantajlara da sahipler.
Kısa bir süre önce bir gazete, ev kadını ve annelerin çalışma değerini belirlemek icin bir araştırma yapmış. Araştırmaya göre, egitimli bir kadın evde kalmayıp da aldığı eğitim karşılığında iş piyasasına dahil olsaydı eğer, kadının yıllık olarak 100 bin franklık bir geliri olacaktı. Gazeteye göre eğitimli bir kadının ev dışındaki işlerde çalışmaması yıllık 100 bin franklık bir gelir kaybı anlamına geliyor.
Ev ve aile işlerine ayrılan zaman bir şekilde “maaş”a çevrildiğinde ortaya şu tablo çıkıyor;
Kadın Erkek
Yemek 45,7 22,1
Bulaşık 16,8 10,8
Temizlik 32,6 12,9
Çamaşır 14,6 3,6
El işleri 7,4 14,4
İdari işler 12,5 15,4
Küçük çocuk bakımı 13,1 6,1
Çocuklarla oynama, ders çalışma 42,5 29,0
Yetişkin bakımı 1,8 0,6
Kurumlaşmış gönüllü işler 8,0 14,1
İsviçre’de yaşayan ev kadınları, maaşlı çalışmaları durumunda, hesaplamalara göre yılda 241 Milyar Frank kazanmış olacaklardı. Erkekler ise 159 Milyar.
Göze çarpan bir başka ayrıntı ise, erkeklerin daha çok “para değeri” yüksek olan işleri seçmeleri. Çamaşır ve temizlik gibi sevilmeyen işler genellikle kadınlara devrediliyor.
Ancak buna karşın babalar son zamanlarda çocuklarına daha çok zaman ayırıyorlar. Çalışan annelerin oranının arttığı düşünüldüğünde, önceden kendilerinin ücretsiz yaptıkları işleri, para karşılığına başkalarına yaptırdıkları, ya da işlerini hafta sonları ile akşam saatlerinde yaptıkları sonucuna varabiliriz.
Son olarak; Federal İstatistik Dairesi (BfS)’nin hesaplamalarına göre, ev kadınlarının ücretsiz çalışma değerlerinin karşılığı, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor.
Kadın örgütlerinin ele aldıkları asıl konunun bu olması boşuna değil.
Not: İsviçre’de, hukuki konularda danışmanlık hizmetinden faydalanmak isteyenler yukardaki mail adresimden bana ulaşabilirler. Ayrıca Türkiye ile, tanıma/tenfiz davaları, tapu dava işlemleri, tebligat, vekâlet işlemi vs. türünden herhangi bir hukuki süreç içerisine giren ya da Türkiye’de hukuki takip yaptırmak isteyen okuyucularımız da iletişime geçebilirler.
