Göçmenler ve uyum yasasındaki değişiklikler

Derya Özgül, LL.M.

Hukukçu

d.ozgul@adconsultancy.ch

www.adconsultancy.ch

İsviçre’de geçici insani oturuma sahip olan kişiler şu an itibarı ile, istisnai durumlarda kendi ülkelerine seyahat edebiliyorlar.

Geçtiğimiz günlerde Federal Parlamento’da yapılan oturumlarda bu durum engellenmek istenirken, Federal Hükümet bu seyahat özgürlüğünü tamamen engellemek istediğini belirtti.

İsviçre’de iltica başvurusunda bulunan kişiler farklı cevaplar alabiliyorlar; olumsuz cevap alanların burada kalmaları imkansız. Bu durumda ülkeyi terk etmeleri gerekiyor. Olumlu cevap alan kişilere ise B oturumu veriliyor. Olumsuz yanıt alıp da kendi ülkelerine, hastalık, savaş vb. gibi nedenlerden dolayı gönderilmeyenlere de geçici oturum hakkı veriliyor. Bu geçici oturum hakkı iki türden oluşuyor; bunlardan biri siyasi F, diğeri insani F. Bahsi geçen F türlerinden çokça bahsettiğim için burada bunlara değinmeyeceğim.

Mülteci statüsü veya geçici siyasi oturum alan kişilerin kendi ülkeleri dışında diğer tüm ülkelere seyahat etme özgürlüğü bulunurken, bundan kaynaklı olarak kişilere seyahat belgesi veriliyor. Geçici insanı oturum alan kişilerin seyahat özgürlükleri ise bulunmuyor. Kimi istisnai durumlarda kendi ülkelerine ya da diğer ülkelere gidebilirler. Ancak bunun için giriş vizesi başvurusunda bulunmaları gerekmekte. İstisnai durumlara örnek olarak; yakın derecede akrabanın ağır hastalığı ya da vefatı verilebilir.

Mültecilere seyahat engeli

Federal Hükümet bu istisnai durumları iptal edip, geçici insani oturum sahiplerinin kendi ülkelerine gitmelerini engellemek istiyor. Hükümet, kendi ülkelerine seyahat eden geçici oturum sahiplerinin oturumlarını otomatik olarak iptal etmek için girişimlerde bulunurken, gerekli izni sadece, “kişi temelli olarak ülkesine dönmek istediğinde“ vermeyi planlıyor. Buna gerekçe olarak da; kişinin mülteci statüsünün olmadığını, izin alarak ya da ziyaret amaçlı gidebilenlerin kendi ülkelerinde yaşama alanları kurabileceklerini öne sürüyor.

Yeni Federal Adalet Bakanı Karin Keller-Sutter, Parlamento’nun isteği dışında bir adım daha ileri giderek, bu kişilerin sadece kendi ülkelerine değil, hiçbir ülkeye gitmemelerini, mülteci ve geçici siyasi oturumluların ise komşu ülkelere olan seyahatlerini de yasaklanması gerektiğini ifade ediyor.

Federal Parlamento Aralık 2018’de, mülteciler için; “Kendi ülkelerine komşu olan ülkelere de gidemezler“ kararı almıştı. Buradaki asıl hedef, mültecilerin komşu ülkelere gidip, oradan kaçak yollarla kendi ülkelerine girişleri engellemekti.

Yani yeni düzenleme ile, geçici insani oturumu alan kişilerin yurt dışına gitmeleri tamamen yasaklanırken, geçici siyasi oturum ve mülteci statüsünde olanlar ise kendi ülkelerine ve komşu olan ülkelere gidemeyecekler.

Siyasi oturumu olan kişiler daha önceleri geldikleri ülkenin komşularına giderek, oraya kolayca gelen akrabalarını görebiliyorlardı. Bu durumun engellenmiş olması, aile bireylerinin birbirlerini görmeleri önünde büyük engeller teşkil edecektir.

Geçici oturum sahipleri kanton değişikliği yapabilecekler

İşgücü piyasasına uyumu kolaylaştırmak adına yapılan yeni bir düzenleme ile; geçici oturum sahibi olan kişiler, artık sosyal yardım almıyorlarsa, en az 12 aydır çalışıyorlarsa ya da mesleki bir eğitim alıyorlarsa, kanton değişikliği yapabilecekler.

Konu, Senato Meclisi’ne bağlı “Ulusal Siyaset Komisyonu“nun istemi uzerine gündeme geldi. Komisyon, Federal Hükümet’ten geçici oturum sahiplerinin statülerini değiştirip, özellikle de işgücü piyasasındaki engelleri kaldırmayı talep etmişti.

İsviçre’de en büyük hedef sosyal yardım bağımlılığını azaltmak.

Federal Hükümet Ağustos ayı sonunda gerekli bulduğu göçmenler ve uyum yasası değişikliklerini istişareye yolladı. Görüşmeler 22 Kasım 2019 tarihine kadar sürecek. Yapılacak olan değişiklikler büyük bir ihtimalle 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek.

Not: İsviçre’de, hukuki konularda danışmanlık hizmetinden faydalanmak isteyenler yukardaki mail adresimden bana ulaşabilirler. Ayrıca Türkiye ile ilgili, tanıma/tenfiz davaları, tapu dava işlemleri, tebligat, vekâlet işlemi vs. türünden herhangi bir hukuki süreç içerisine giren ya da Türkiye’de hukuki takip yaptırmak isteyen okuyucularımız da iletişime geçebilirler.