Burn-Out – Tükenmişlik sendromu
Bahar Yıldırım
Sağlıkçı
İngilizce bir kelime olan Burn-out “tamamen yanmak“ anlamına geliyor ve tükenmişlik sendromu olarak tarif ediliyor.
Tükenmişlik sendromunun belirtileri; yorgunluk, aşırı zorlanma, isteksizlik, bedensel şikayetler, enerji ve güç kaybı ile başarısızlık şeklindedir.
Sendrom, sosyal mesleklerde çalışan, tüm enerjisini işine ve ailevi sorunlarına vererek kendini ikinci plana koyan bireylerde daha fazla görülüyor. Buradaki temel kaygı, iş hayatında daha hızlı olmak ve elde edilmiş başarıyı kaybetmemek üzerine kuruludur. Kişi bu kaygı doğrultusunda, var gücü ile gece- gündüz çalışır.
Tükenmişliğin 4 evresi
Tükenmişlik sendromu 4 evreden oluşuyor;
Kişi ilk evrede işine yüksek bir motivasyonla başlarken yoğun bir enerji harcar.
İkinci evrede, iş ile ilgili istek ve zevk azalmaya başlarken, kısa sürede pes eder.
Üçüncü evrede, umutsuzluk ve yetersizlik duygusuna kapılan birey artık kimseye güvenilmeyeceğini düşünür.
Dördüncü evrede, isteksizliğe ve umutsuzluğa kapılıp mutsuz olur. Bu aşamda kendine olan güveni sorgulamaya başlayan birey, kendine olan güveni yitirir. Sonuç olarak da sosyal çevreden uzaklaşıp yalnızlaşmaya başlar.
Belirtiler
Bedensel şikayetler
– Mide ağrısı ve mide krampı
– Baş ağrısı
– Sırt ağrısı
– Kaslarda sertleşme
– Bağışıklık sisteminde zayıflama
– Erneji kaybı
– Uyku bozukluğu
Duygusal belirtiler
– Ümitsizlik hissi
– Özgüven kaybı
– Kendini değersiz hissetme
– Aşırı şüphecilik
– Huzursuzluk
– Aşırı duygusalık
Davranışsal belirtiler
– Çabucak sıkılmak
– Dikkatini verememek
– Karar vermede güçsüzlük yaşamak
– Sinirlilik
– Alınganlık
– Çevresel ilişkilerde bozulma
Önlemler
- “Hayır“ diyebilme yeteneğini keşfetmek.
- İş zamanı ile özel zamanı birbirinden ayırmak. İşteki sorunları işyerinde bırakmak.
- Kendi sınırlarını bilmek. Enerjiyi kendi bedeni ve ruhu için harcayarak dinlenmek.
- Piskolojik ve bedensel olarak dinlenmek.
