Elektronik sigara
Doç. Dr. B. Nazan Walpoth
Bern Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi
Kardiyoloji Bölümü Öğretim Üyesi
Elektronik sigara, sigarayı bırakmak isteyenlerin el veya dudak alışkanlığına derman bir sigara simülatörü olarak geliştirilmiştir.
Günde 2 ile 5 arasında sigara içmenin dahi, tütüne bağlı hastalıklardan ölümü artırdığını biliyoruz. Sigara içenler günün birinde sigarayı bırakmayı çok arzularlar.
Sigara bırakma yolunda yardımcı ilaçlar/ preparatlar (Bupropion, Varenicilin, flasterler, sakızlar gibi) vardır. Sigara bırakma yöntemi olarak geliştirilen E-Sigara konusunda yayınlar da artmaktadır.
İsviçre’de sadece Nikotin içermeyen elektronik sigara formları serbesttir. Fakat İnternet ortamında her türlü E-Sigara problemsiz edinilebiliyor.
Temel olarak E-Sigara bugün için normal tütün sigarasına göre daha az zararlı gibi görünüyor. Bu konuda henüz uzun vadeli bir gözlem çalışması olmamasına rağmen bu durum E- Sigara türünün zararsız olduğunu göstermez. Bu yüzden asıl risk potansiyeline dair bugün için birşey söyleyemeyiz. Konu hakkında daha çok araştırmaya ve de zamana ihtiyacımız var.
Bulunuşu 1963 yılına dayanan elektronik sigara, o yıllarda tütün içermeyen dumansız sigara olarak tanımlanmıştır. Uzun bir aradan sonra, 2004 yılında sigarayı bırakmaya yardımcı bir yöntem olarak bunu ilk Çin`de görüyoruz. Daha sonra da yavaş yavaş tüm Dünya’ya yayılıyor.
Aslında bu araç sigarayı bırakmak isteyenlerin el veya dudak alışkanlığına derman olacak bir sigara simülatörü olarak geliştirilmiştir. Aynı zamanda izmarit ve kül kokusunun olmaması da bu aracın kişiler tarafından tercih edilmesinin sebeplerden biri olabiliyor.
E-Sigara 5 bölümden oluşuyor: Kartuş, püskürteç, manyetik adaptör, pil ve sıvı.
Duman yerine buhar oluşturan bu cihaz ile kişi buhar ile çeşitli maddeleri içine çeker. Cihaza bağlanan çeşitli kartuşlarda ya hiç ya da değişik düzeylerde nikotin bulunabilmektedir.
Sağlığa olan zararları açısından yapılan araştırmalarda, aracın daha çok sıvı kısmı sorgulanmaktadır. E-Sigaranın Toksik (zehirleyici) etkileri örneğin akciğerde gliserin birikimi, akciğer enfeksiyonu oluşturabilir. Bunun yanında E-Sigara ile buharlaştıralan yağların akciğerde birikebildiği de bilinmektedir. Söz konusu sıvıda, propylene glykol, gliserin, polyetilenglicol, aromalar (vanilya, mentol) ve nikotin konsantresi bulunabilmektedir.
Nikotin konsantrasyonlarındaki üretim firmadan firmaya farklılık göstermekte ve mg/ml olarak deklare edilmektedir.
FDA (U.S. Food and Drug Administration -Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) ‘nın incelediği bir kısım E-Sigaralarda zehirli diethylenglykol yanında kanser yapıcı nitrozaminler bulunmuştur. Bu bakımdan FDA, E-Sigaranın henüz bilinmeyen olası etkilerini, uzun vadede zararlı olabileceği konusunda uyarmaktadır.
Yeni Zelanda’dan gelen bir araştırmada da (E-Sigara üreticisi firmanın araştırması) E-Sigara da Nitrosamin gibi kanser yapma potansiyeli olan maddeler bulunmuş. Ancak bunların normal tütün sigarasına göre çok daha az zarar verici olduğunu da belirtiliyor.
Berkley ve Boston’dan yazan bir grup araştırmacı E-Sigaranın sigarayı bırakmak için umut vaad eden bir yöntem olduğunu yazıyorlar. Araştırmacılar, E-Sigaranın nikotin takviyesi yanında, sigara içicisinin psikolojisine yardım etmesinin (el dudak alışkanlığı) önemini de vurguluyorlar.
2013 yılında Lancet’de yayınlanan bir başka araştırmada, E-Sigaranın sigara bırakma oranına olan etkisinin Nikotin Flasterleri ile aynı olduğu gösterilmiştir. Nikotin Flasteri ile %5.3; E-Sigara (nikotinli) ile % 7.3, Nikotin olmayan E-Sigara ile % 4.1 oranında. Buna göre sigara bırakma oranı bakımdan iki yöntem henüz vasatın biraz üzerinde görünüyor.
E-Sigaranın 3. şahıslara (pasif içici) olan zararları ise henüz bilinmiyor.
E-Sigara kullanıcılarının kartuşları kendilerinin doldurması durumunda beklenmeyen sorunlar da olabilmektedir.
Geçenlerde ABD’de E-Sigara içerken E-Sigarası patlayan kullanıcının dişleri ve dili zarar gördü. Bu patlamanın kullanıcının kartuşu bizzat kendisinini doldurması ile alakalı olduğu düşünülüyor.
Birbaşka çekince konusu ise, aromalı katkı maddeleri ile çekici hale gelen E-Sigaranın, genç insanların bağımlığa adım atamalarına sebep olabileceği.
Unutmayalım ki, 13-15 yaş grubu sigara açısında büyük risk altında ve sigaraya başlama oranları yıllardır bir türlü düşürülemiyor.
