Ek yardım reformu

Derya Özgül, LL.M.

Hukukçu

d.ozgul@adconsultancy.ch

www.adconsultancy.ch

İsviçre’de AHV veya IV’den emeklilik maaşı alan, ancak gelirleri hala düşük olan kişiler, temel gereksinimlerinin karşılanması için ek yardım (Ergänzungsleistungen-EL) alma hakkına sahipler.

Federal Parlamento, iki yıldan fazla süren tartışmalar sonrasında, geçtiğimiz Mart ayında Ek Yardım (Ergänzungsleistungen-EL) reformu konusunda anlaşma sağlamıştı.

Reforme edilen EL yasasına göre, 100 bin frankın üstünde bir varlığa sahip olan bireyler artık ek yardım alamayacaklar. Evli çiftler için ise bu oran 200 bin frank olarak belirlendi. Daha önceki düzenlemeye göre, şu ana kadar yüksek varlığa sahip kişilerin ek yardımlar almaları mümkündü.

Ek yardım için evinizi taşımayın

Kendi eviniz veya daireniz varlık eşiğinizin hesaplanmasında kullanılmayacak. Ek yardıma gereksinim duyan insanlar genellikle kendi evlerinde kalma imkanına sahipler.

Varlıkta daha düşük ödenekler

Varlıklar üzerindeki ödenekler düşürüldü. Yeni meblağ bekar kişiler için 30 bin frank, evli çiftler için ise 50 bin frank olacak.

Daha önce bu meblağlar 37.500 ile 60.000 frank şeklindeydi.

Ödeneğin üstünde kalan bir varlık miktarı olması durumda, ek yardım kullanıcısından bunun bir kısmı ile temel ihtiyaçlarını karşılıyor olması gerekiyor. AHV emeklileri yıllık gelirin onda birini alırken, IV emeklileri ise gelirin on beşte birini almaktadırlar.

Miraşçılar geri ödeme yapmak zorunda

Eğer bir ek yardım talep sahibinin varlığı 40 bin frankı aşıyorsa, mirasçıların bu miktarın üzerinde kalan meblağ ile devlete geçmiş ek yardımları geri ödemeleri gerekiyor.

Kiralar için daha fazla para

Son yıllarda kiralarda önemli artışlar olduğu için, Parlamento kira yardımlarını arttırdı. Bu yardımlar özellikle şehirlerde yaşayanlar için daha da cazip. Bu kira bedeli şehir merkezlerinde 1325 frank, kırsal kesimlerde ise 1210 frank oldu.

Çocuklar için daha az para

11 yaşındaki çocukların yaşam gereksinimlerine yönelik katkılar azaltılacak. Daha büyük olan çocuklar için verilen katkılar bugünkü şekli ile devam edecek.

Eşinin geliri daha fazla hesaba katılacak

Bir kişinin alabileceği ek yardım miktarı, eşinin gelir durumuna göre belirlenecek. Şimdiye kadar üçte ikisi hesaba geçirilirken; yeni düzenlemede bu miktar %80 olacak. Eğer eş IV emekli maaşı alıyorsa, paranın tamamı hesaplanacak.

Emeklilik Kasası kullanımında kesinti yok

Emeklilik kasasından parasını önceden çekip harcayanların ek yardımları kesilmeyecek.  Başlangıçta, Federal Hükümet bu gibi durumlarda ek yardımların %10 miktarında azaltılmasını talep etmişti.

Aşırı varlık tüketimi cezalandırılmalı

Varlıklarını, iyi bir sebep olmaksızın yılda %10’dan daha fazla harcayanlar daha az ek yardım alacaklar. Şimdiye kadar servetlerini harcayanları kesintiler bekliyordu. Yeni düzenlemelerin ileride, örneğin yeni araba almış bir ek yardım alıcısına nasıl uygulanacağı henüz belli değil.

Hedef; harcamaları azaltmak

Reformun amacı bir yandan sahte teşvikleri engellemek iken, diğer yandan harcamalardaki artışı azaltmak. Çünkü İsviçre’de Emekli yaşına gelen insan sayısı giderek arttığından dolayı ek yardım için yapılan harcamalar da artıyor.

Federal Parlamento, yapılacak olan reform ile yıllık 450 milyon franklık bir tasarruf sağlanacağından söz ediyor. Ancak kira katkıları arttırıldığı için 200 milyon frank daha fazla harcama olacak. Hesaplamaların referansı ise 2030 yılı.

Reformla birlikte öngörülen harcamalar 6,5 billion frank olacak. Önceki düzenlemeyle bu oran 6,8 billionun civarındaydı.

Bugün ek yardım harcamaları, Federal Hükümet ve kantonlar arasında paylaştırılmakla beraber, yıllık yaklaşık 5 billion franka denk geliyor.

Referandum tartışılıyor

Ek yardımla ilgili referandum yapılıp yapılmayacağı henüz net değil, bunun için 11 Temmuz 2019’a kadar süre var. Bir yıl önce, tasarruf tasarısını engellemek isteyen bir ittifak kurulmuştu. İttifak; sendikalardan, engellilerden, emekli örgütlerinden ve kiracı birliklerinden oluşuyordu.

Referandumun yapılmaması durumunda reform kabul edilecek ve büyük bir ihtimalle de 2021 yıllında yürürlüğe girecek.

Not: İsviçre’de, hukuki konularda danışmanlık hizmetinden faydalanmak isteyenler yukardaki mail adresimden bana ulaşabilirler. Ayrıca Türkiye ile ilgili, tanıma/tenfiz davaları, tapu dava işlemleri, tebligat, vekâlet işlemi vs. türünden herhangi bir hukuki süreç içerisine giren ya da Türkiye’de hukuki takip yaptırmak isteyen okuyucularımız da iletişime geçebilirler.