20 Eylül Pazartesi günü başlayan ve 4 gün planlanan mahkeme Cenevre’de yapılıyor.
Özellikle de Gülen Cemaati (FETÖ) destekçilerinden oluşan ve 15 Temmuz 2016’da yaşanan başarısız darbe girişimi sonrasında tutuklanan ya da gözlatına alınan mağdurların ve tanıkların ifade verdiği mahkemeye, dünyanın dört bir yanından siyasetçi, gazeteci, KHK mağduru kamu görevlileri katılıyor.
Mahkeme tarafından sorulara yanıt veren mağdurlar, yaşadıkları hak ihlallerini ve işkenceleri anlatıyorlar.
İfade veren mağdurlar arasında, bundan 5 yıl önce Bern’deki Türkiye Büyükelçiliği bünyesinden çalışanlarının gizli bir operasyonla bayıltarak kaçırmak istedikleri kişi de yar alıyor. Söz konusu kişi, yemeğine ilaç konularak etkisiz hale getirilmek ve Zürich’ten kaçırılmak istenmişti. Ancak yapılan bir ihbarla bu kaçırma olayı gerçekleşmemiş, İsviçre Federal Savcılığı, olaya karıştığı iddia edilen iki Türk diplomat hakkında soruşturma başlatmıştı. Soruşturma işlemleri, bu kişilerin İsviçre’yi terk etmelerinin ardından askıya alınmıştı. Büyükelçilik ise, mahkemenin suçlamalarına yanıt vermezken tüm iddiaları reddetmişti.
Mahkemenin yapısı
Mahkeme Prof. Dr. Johan Vande Lanotte tarafından organize edildi. Ghent Üniversitesi’nde profesör olan Lanotte, dört farklı dönemde Belçika’da federal hükümetlerde Başbakan yardımcılığı yaptı ve 2006 yılında Kral II. Albert tarafından Devlet Bakanı olarak atandı.
Mahkemenin hakimler arasında eski Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) yargıçları, Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Komisyonu sekreteri, Güney Afrika Anayasa Mahkemesi Yargıcı, Avrupa Konseyi İdare Mahkemesi Başkan Yardımcısı bulunuyor.
Raporlar
Yargılamalar kapsamında 6 farklı başlıkta raporlar yayınladı. Rapor başlıklarını İşkence, Zorla kaybetmeler, Cezasızlık, Basın ve ifade özgürlüğü, Adalete erişim hakkı ve Türkiye’de insanlığa karşı işlenen suçlar oluşturuyor.
Mahkeme’ye sunulan 436 sayfalık bir raporla, işkence ve medyanın baskı altına alınmasından Türkiye’deki adam kaçırmalara ve yurtdışından adam kaçırmalara kadar büyük insan hakları ihlalleri listeleniyor. Raporlar arasinda, dünya çapında 63 sınır dışı kaçırma vakasına dair belgeleler de yer aliyor.
Yargılama ne ifade ediyor?
Turkey Tribunal, uluslararası toplumu Erdoğan rejiminin yaptığı insan hakları ihlalleri ile ilgili bilgilendirmek ve farkındalık oluşturmak kurulan için bir insan hakları ve sivil bir mahkeme. Yasal olarak bağlayıcı bir mahkeme değil, ancak bu sivil mahkemenin kararlarının yüksek ahlaki otoriteye sahip olacağı ve içtihat oluşturacağı öngörülüyor.
Mahkeme sonunda, Erdoğan hükümeti için Lahey’deki UCM’ye (Uluslararası Ceza Mahkemesi) başvurulması bekleniyor.
Mahkeme sürecinde, İsviçre’deki Türk diplomatların mahkemenin engellenmesi için İsviçreli yerel makamlara baskı yaptığı da iddia ediliyor.
