Doymak bilmeyen açlığım

Berna Danacı

Diyetisyen

dytbernadanaci@gmail.com

Açlık fizyolojik bir olgudur. Açlık hissini başlatan temel faktör Ghrelin hormonudur. Ghrelin hormonu açlık hissini artırır ve bu nedenle de gıda alımı artar.İnsanda ghrelin hormonu seviyeleri her öğün öncesi bir pik yapar ve beslenmenin ardından geriler. Şişman kişilerde aşırı beslenmeye yanıt olarak ghrelin seviyesinin azaldığı yapılan çalışmalarla belirtilmiştir.

Düzenli bir şekilde beslenip hala doyduğunuzu hissetmiyor veya sık sık acıktığınızı hissediyorsanız vücudunuz size birşey anlatmak istiyor olabilir. Bedenize kulak verin ve açlığınızın nedenlerini sorgulayın. Peki bu doyumsuz açlığın nedenleri neler olabilir?

1) Dengesiz beslenme: Beslenme alışkanlıklarınız içeirsisinde tam tahıllı ürünler, ekmek , sebze ve meyveler,  sağlıklı yağlar, sağlıklı protein kaynakları yer almıyorsa açlığınızın nedeni elbette ki bunlar olabilir. Vücudumuz tok hissetmek için 4 besin grubundan ( tahıl grubu, et grubu, sebze -meyve grubu, süt grubu) yeterli oranda almaya ihtiyaç duyar.

2) Su tüketiminin yetersiz olması: Susuzluk duygusu ile açlık duygusu ile sıklıkla karıştırılan bir duygudur. Su kaybı yaşamanız açlık duygusunun artmasına neden olabilir. Bu nedenle günlük 2-2.5 litre ( 10-12 bardak) su tüketmeye özen gösterin. Su dışındaki içeceklerin ( kahve, çay, meyve suyu gibi) suyun yerini tutmadığı aksine diüretik etki göstererak su kaybına neden olduğu unutulmamalıdır.

3) Yetersiz uyku: Açlıkkrizlerininbir diğer nedeni ise yeterli uyku almamaktır. Yeterli uyku uyunmadığı zaman, vücut açlığı tetikleyen bir hormon olan ghrelin’i yüksek seviyelerde üretmeye başlar. Bununla beraber gece atıştırmalıklarını tetikler ve şekerli ve tuzlu ürünlere yönelmeler başlar.

4) Gazlı içecekler: Tokluk mekanizmasını etkileyerek daha fazla yemeye teşvik eder. Aynı zamanda vücuttan su kaybına sebep olur.

5) Gluten intoleransı: Gluten, buğday, arpada bulunan, ve bunlaradan elde edilen ekmek, makarna, bulgur gibi pekçok gıdanın içerisinde yer alan bir tür proteindir. Gluten intoleransı ise barsakların gluteni sindirmemesi ile birlikte emilim problemleri sonucu ortaya çıkan hassasiyet durumudur. Bu bireylerde vücut fonksiyonlarının yeterli sürdürülmesi için gerekli olan enerji ihtiyacının karşılanmamasına neden olur. Açlık krizleriningluten hassasiyeti semptomlarıyla bağlantılı olabileceği kanıtlanmıştır.

6) Duygusal açlık: Bireyin stres, üzüntü, öfke,  sinirlilik, kaygıya da yalnızlık durumlarına yönelik duygusal bir tepkiyi karşılamak için yemek yemesidir. Duygusal açlık, kontrol edilemez olduğunda ve farklı duygular kişiyi yemeye yönlendirdiğinde bir sorun olmaya başlar. Zamanla bu sorunlar obezite gibi  pekçok yeme bozukluğu sorunlarına neden olabilir. Duygusal açlığı önlemek adına spora başlamak, bir hobi edinmek, otokontrolüzü sağlamak bir çözüm olabilir.

7) Parazitler veya hormonal dengesizlikler: Yeterli ve dengeli beslendiğiniz , düzenli bir yaşam sürdüğünüz halde hala açlık atakları yaşıyorsanız, doyumsuz açlık belirtilerine neden olabilecek parazitler ve hormonal dengesizliklere sahip olabilirsiniz. Böyle bir durumda mutlaka bir hekime başvurmalı ve tedavi görmelisiniz.

Tüm bunlar bastırılamayan açlık duygusu ile ilişkilidir. Ruhunuzu ve bedenizi iyi analiz etmeli ve onun sesine kulak vermelisiz.