Doğumdan itibaren, çocuklar için sağlıklı ağız ve diş yapısına yönelik uygulamalar
Doç. Dr. Gamze Hacıpaşaoğlu
Çocuk Diş Hekimi
Ağız ve diş sistemi sağlıklı olan bir bireyin bu yapısı, annenin hamileliğinden itibaren uyguladığı belirli kurallar çerçevesinde gelişen yılların ortaya koyduğu bir kazanımdır. Aşağıda ağız ve diş sağlığının temelini ortaya koyan temel kuralları sıraladım.
1- Hamileleik öncesi ve/veya esnasında anne adayı ağzındaki tüm aktif çürükleri, en azından geçici dolgu ile tedavi ettirerek, tükrüğündeki streptokök konsantrasyonunu çürük yapıcı özelliği ve bebeğe bulaşma riski nedeniyle en aza indirmelidir.
2- Çürüğün bulaşıcı fakat önlenebilir bir hastalık olduğu bilinciyle, doğum sonrası bebeğin ağız ortamına, yakınlarının tükrük örneklerinin bulaşmasına neden olacak her türlü pratikten uzak durulmalıdır.
3- Çürük yapıcı mikroorganizmaların dişlerin ağız ortamına sürmesinden önce de dil yarığında yerleşebilecekleri düşünülerek, temiz gazlı bez veya parmağa takılan özel fırçalarla, dil beslenme sonrası düzenli olarak temizlenmelidir.
4- Bebek emzirme esnasında uyuyakalırsa, sütün ağız içinde göllenmesini önlemek için çenesi parmakla stimule edilip yutkunma fonksiyonu harekete geçirilmelidir.
5- Biberon bebek için oyuncak değildir. Sadece beslenmesi sağlanmalı, elinde bırakılmamalı, içi şekerli likit ile yatağa konulmamalıdır. Özel durumlarda şekerli içecekler tüketildiğinde, diş temasını kesmek için kamış ile içilmesi önerilir.
6- Bebeğin uyumasını kolaylaştırdığı düşünülen, uyku öncesi her türlü süt, reçele batırılmış emzik ritüllerinden kaçınılmalı, çocuğun sadece su içmesine izin verilmelidir.
7- Diş fırçalama annenin kendisi ve bebeği için olmazsa olmaz uygulaması olmalıdır.
8- Doğum sonrası ilk 6 aya kadar olan dil fırçalama, dişler çıktıktan sonra diş-dil fırçalama haline dönmelidir.
9- Bebeklerin beslenmesinde şeker miktarı en aza düşürülmeli, her besin gerektiği miktarda verilmelidir.
10- Çocuklar tüm gün boyunca atıştırma kültüründen uzak tutulmalıdır.
11- 250 ml suya eklenen bir tatlı kaşığı sodyum bikarbonat aileler için ağız asiditesini düşüren, ucuza mal olan çürüklerden korunma yoludur. Yatmadan önce tüm aile, evde kendi hazırladıkları bu solusyonla ağızlarını çalkayabilirler.
12- Çocukların ilk büyükazı dişlerinin çıktığı 6 yaşında, fissur örtücü adı verilen çürük riskini düşürücü uygulama çok önemlidir.
13- Senede bir kez çocukların diş hekimi ile kontağı kurulmalı, 6-12-18 yaşında düzenli ağız röntgenleri alınmalıdır.
