1996’da ortalama prim ayda 128 frankt iken, o zamandan beri kişi başına düşen ortalama yük önemli ölçüde daha fazla oluyor. Sağlıktan sorumlu Federal Bakan Alain Berset’in verdiği bilgilere göre, zorunlu sağlık sigortası primleri 2024 yılında %8,7 oranında artacak.
Yapılan açıklamaya göre, 2024 yılı için ortalama aylık prim artışı 28,70 frank olurken, ortalama olarak ödenen aylık prim 359,50 franka yükselecek. Bu oran 2010’dan bu yana görülen en büyük artış olarak nitelendiriliyor.
2024 yılı itibari ile yetişkinler için ödenecek olan sağlık sigortası primleri ayda 33,80 franklık yani %8,6 artışla 426,70 franka yükseliyor.
Genç yetişkinlerin 23,80 frank veya %8,6 daha fazla ödemeleri gerekirken, bu kesim kişi başına aylık olarak 300,60 frank ödeyecek.
Çocukların aylık primleri ise 8 frank, yani %7,7 artarak ortalama 111,80 franka yükseldi.
Kantona göre sağlık sigortası prim artış oranları ve ödenecek olan miktarlar şöyle;
Artışa sebep ne?
İnsanlar artık daha uzun süre yaşıyorlar. Bu durum özellikle evde, Spitex gibi bakım maliyetlerinin arttırıyor. Federal İstatistik Dairesi’nin güncel rakamlarına göre İsviçre’deki toplam sağlık harcamaları 83,3 milyar frankı buldu.
Ferderal Sağlık Dairesi’ne (BAG) göre maliyet artışı demografik gelişmelere ve tıbbi-teknik ilerlemeye dayanıyor. Ayrıca doktor muayenelerinin ve ayakta tedavi hizmetlerinin artması, ilaçların giderek pahalılaşması da maliyetlerin artmasına neden oldu. Mevcut artışlar 2023 yılı prim gelirleri masraflarını karşılamaya yetmiyor.
Yapılan araştırmalara göre gereksiz hizmetlerin ortadan kaldırılması halinde sağlık sisteminin maliyetleri %20 oranında azaltılabilir.
Maliyet artışı ne kadar büyük oldu?
BAG, primlerdeki artışı önemli ölçüde artan sağlık hizmetleri maliyetlerine bağlıyor. Maliyetler, 2021 yılının ikinci yarısından bu yana, özellikle de 2023 yılı boyunca beklenenden fazla arttı. 2023 yılının ilk yarısında, geçen yılın aynı dönemine göre %6,4 oranında artış yaşandı.
Sağlık sigorta şirketleri yılın tamamında %5,3, artış yaparken, sigorta şirketleri rezervlerin azalması nedeniyle artışı önleyemiyor.
Sağlık sigortası şirketlerinin durumu nasıl?
Verilen bilgilere göre sigortacılar 2022’de 1,7 milyar frank zarar etti. Ayrıca sermaye piyasası onlara 1,8 milyar franklık yatırım kaybı yaşattı. Kayıplar rezervlerdeki kasalardan karşılanırken, sektörün tamamındaki rezervler 8,5 milyar franka düştü.
Federal hükümet prim artışıyla nasıl mücadele etti?
BAG, 2012 yılından bu yana ilaç fiyatlarını ve laboratuvar tarifelerini %10 oranında düşürmeyi başardığını belirtiyor. Bu sayede 140 milyon frank tasarruf elde edildi. BAG, sağlık teknolojisi değerlendirme programı adı verilen program sayesinde yıllık %75 oranında tasarruf da elde etti. 1 Ocak 2024’te yürürlüğe girecek iki yeni düzenleme ile, daha ucuz ilaçların kullanımını teşvik edilecek. Bu sayede 250 milyon franka kadar ek bir tasarruf sağlaması hedefleniyor.
Nasıl tasarruf edebilirsiniz?
İsviçre’de ikamet eden herkes zorunlu temel sigorta primlerini bir sağlık sigortası şirketine ödemek zorundadır.
Sağlık sigortası primleri tüm kantonlarda hızla artarken, bazı değişikliklerle kısmi tasarruflar elde edebilirsiniz.
Daha ucuz tasarruf modellerini tercih edin
Doktor seçiminizi ne kadar sınırlandırırsanız indirim de o kadar yüksek olur. Telefonle bilgi alma gibi bazi modeller gereksiz tedavi ödemelerinin önlenmesine yardımcı olabilir.
Mevcut sistemde var olan telefon modellerinde hasta olduğunuzda öncelikle çağrı merkezini ararsınız. Tıbbi eğitim almış personel size ne yapmanız gerektiğini ve bir doktora görünmeniz gerekip gerekmediğini söyleyecektir. Ayrıca irtibat noktası olarak bir aile hekimi veya bir muayenehane seçebilirsiniz. Serbest doktor seçimini tercih ettiğinizde priminiz önemli ölçüde daha yüksek olacaktır.
Uygun bir Franchis (muafiyet) seçin
Muafiyetinizi 300’den 500’e ya da 2.500 franka çıkarırsanız, yılda birkaç yüz frank tasarruf elde edebilirsiniz
Muafiyetini artıran kişinin, ilgili tutarı (2.500 franka kadar) artı mümkün olan maksimum 700 franklık muafiyet miktarını biriktirmiş olması gerekir. Bu muafiyet tercihi sağlıklı insanlar için faydalıdır. Bu model sık hasta olan küçük çocuklar için seçilmemelidir.
Yıllık tedavi masraflarının 1.800 franktan az olmasını bekliyorsanız, en yüksek muafiyet olan 2.500 frankı seçmek en iyisi. Aksi halde 300 frank ödemeniz gerekir.
2024 yılında muafiyetinizi (Franchis) artırmak istiyorsanız, bunu Aralık ortasına kadar sigortanıza bildirmeniz gerekir.
Kaza sigortasını netleştirin
Aynı işveren için haftada sekiz saatten fazla çalışıyorsanız, kazalara karşı otomatik olarak sigortalı olursunuz. Bu nedenle bu teminatı temel sigortanızın dışında tutabilirsiniz.
Primlerinizi peşin ödeyin
Primlerinizi yıllık veya altı aylık olarak öderseniz, sigorta şirketinize bağlı olarak fatura tutarının %2’sine kadar indirim alırsınız. Ancak her sigorta şirketleri bu seçeneği sunmuyor.
Prim indirimi (Prämienverbilligung) hakkınızı sorun
Primler, özellikle de çocuklu aileler üzerinde giderek daha fazla baskı yaratırken, Düşük gelirli kişilerin ikamet ettikleri kantonda prim indirimi alma hakları bulunuyor. Bu konuda sosyal hizmetlerden veya kanton tazminat bürolarından bilgi alabilirsiniz.
Verilere göre İsviçre nüfusunun dörtte birinden fazlası, masrafları karşılamak için prim indirimi (Prämienverbilligung-IPV) alıyor. Ancak en son federal izlemenin gösterdiği gibi, IPV’ye yapılan katkılar primlerin kendisinden daha yavaş arttı. Ekonomik açıdan zayıf hanelerde sağlık sigortasının ortalama yükü harcanabilir gelirin %14’ünü oluşturuyor.
Doğru sağlık sigortası. Sigorta firmanızı değiştirmekten çekinmeyin
Her sağlık sigortası şirketi sizi temel sigortaya dahil etmek ve hizmetlerin bedelini ödemek zorundadır. Sigorta firmasını değiştirmek isteyenlerin, imzalı bir postayla gönderilen sigorta iptal talebini en geç 30 Kasım tarihine kadar sigorta firmasına göndermeleri gerekmektedir.
Dikkat; Sigorta şirketinizden önemli bir tedavi için masraf makbuzu aldıysanız bu yıl bu değişikliği yapmaktan kaçınmalısınız. Yeni sigorta şirketi bu maliyetlerin geri ödemesini yapmayabilir.
Federal Sağlık Dairesi’nin prim hesaplayıcısı (www.priminfo.ch) sigortalar ile ilgili karşılaştırmaları kolaylaştırıyor. Burada, bölgenizdeki en ucuz kasanın hangisi olduğunu öğrenebilirsiniz. Böyle bir değişiklik çoğu zaman yüzlerce, hatta bazen binlerce frank tasarruf ettirebilir.
Ek sigortanızı kontrol edin
Ek sigortaya gerçekten ihtiyacınız var mı? Gerçekte hangi hizmetleri talep ediyorsunuz? Ve hastalık durumunda hangi yardımlardan yararlanmak istiyorsunuz?
Dikkat; ek sigortalarda farklı kurallar geçerlidir. Ek sigorta ile ilgili iptal mektubunuzu 30 Eylül’e kadar göndermiş olmanız gerekir.
Ek sigorta alanında hasta kabul edip etmemeye sağlık sigortası şirketleri karar verir. Bu nedenle bunu önceden açıklığa kavuşturmak ve ek sigortayı ancak yeni sigorta şirketine geçtiğinizde iptal etmeniz faydalı olacaktır.
Ayrıca temel sigortanın önemli olan her şeyi kapsadığından emin değilseniz ek sigortaya ihtiyacınız olmayabilir.
Konu ile ilgili siyasi girişimler
SP’nin bir girişimine göre, prämienverbilligung-IPV’nin büyük ölçüde genişletilmesi gerekiyor. Girişimin hedefi, hiçbir hane gelirinin %10’undan fazlasını sağlık sigortasına harcamak zorunda kalmaması.
Merkez Partisi’nin maliyet frenleme isimli girişimi ise, sağlık bakım maliyetlerinin ücret gelişmelerine kıyasla çok fazla artmasını önlemek istiyor. Buna göre, kişi başına maliyet artışının nominal ücret gelişiminin beşte bir oranında üzerinde olması halinde Federal Hükümet, Parlamento ve kantonların müdahale etmesi gerekir.
Her iki girişim de 2024’ün ilk yarısında oylanacak.
