Ayın film önerisi; Unorthodox
Ayhan Demirden
Sinema Eleştirmeni
Esther(Esty) New York’ta Williamsburg semtinde Yahudi Hassidi tarikatının Satmar kolu içinde yaşayan, hep dendiği gibi biraz farklı gencecik bir kız. Görücüye çıkacağı söylenince belki bu sıkıcı ortamdan çıkıp değişiklik olabileceğini düşünerek, kocası olacak genç adam da neredeyse onun kadar saf, naif ve yakışıklı görününce evlenmeye karar verir.
Kadınların konuşmadan erkekleri dinlemesi gereken bu tarikatta, müzik yapmaları, şarkı söylemeleri bile erkeklerin cinsel iştahını arttırabileceği gerekçesiyle yasak. Esther (Shira Haas) ilk geceden başlayarak kocası ile cinsel ilişkiye geçemiyor, büyük acılar karşılığında başarısız olan denemeler her ikisini mutsuz ediyor. Zira cinsel konularda hiçbir şey bilmeyen bu genç çiftten bir an önce çocuk yapmaları bekleniyor.
Cemaat Yahudilerin kendi kurallarına uymayıp yoldan çıktıkları için Tanrı tarafından cezalandırıldıklarını, Tanrı’nın onlara Hitler gibi bir musibeti bela edip 6,5 milyon Yahudi’nin yok olmasına yol açtığını, görevlerinin bir an önce yoldan çıkmadan bu yok edilen Yahudi sayısını tekrar yerine getirmek olduğunu vaaz ediyorlar. Yatak odalarındaki başarısızlıkları bile annesine anlatan kocası sayesinde hiçbir özel alan kalmadığını keşfeden Esty birkaç parça eşyasıyla New York’u terk edip Berlin’e kaçıyor.
Yönetmen Maria Schrader Deborah Feldman’ın çok satan eseri Unorthodox’tan uyarladığı film kitaptan farklı olarak günümüz Berlin’i ile New York’taki hayatlar üzerinden gel gitlerle anlattığı öykü, New York sahnelerinde cemaatin günlük yaşayışı gibi en küçük ayrıntılarla oldukça özenli ve ayrıntılı bir anlatım sergilerken Berlin sahnelerinde aynı itinayı gösteremiyor. Berlin sahnelerinde senaryoda da sarkmalar ve zorlamalar olduğu gözden kaçmıyor.
Bütün bunlara rağmen genç bir kadının kendini gerçekleştirmek üzere içine kapatıldığı kıstırıldığı kapanı kırma mücadelesini, özgürlüğün bedelini, dini ya da benzeri ideolojik yapıların korkularıyla kurdukları cehennemleri yansıtabilmesiyle dizi çok önemli bir çıkış yapıyor.
Birkaç soru açıkta kalmasın; Yahudi düşmanlığı bütün dünyada artarken filmde anti semitist olarak anlaşılabilecek sahneler gerekli miydi? Eğer bu dizi Müslüman bir tarikattan kaçan genç bir kızı anlatsaydı acaba rejisör ve yapımcılar bu kadar rahat olabilirler miydi?
Hepimizin evlere kıstırıldığı bu Korona günlerinde Netflix’te yayınlanan bu mini diziyi izlemenizi salık veririm.