Federal İstatistik Dairesi’nin verilerine göre, konut ve enerji giderleri, ortalama bir hane bütçesinin üçte birini oluşturuyor.
İsviçre Sendikalar Federasyonu’na (SGB) göre, çalışanlara ücret artışları yapılmazsa, gelecek yılki fiyat artışları tipik bir hanenin bütçesinde yaklaşık 5 bin franklık bir satın alma gücü kaybına neden olacak. SGB, dört kişilik bir ailenin, yıllık olarak 120 bin franklık bir gelire sahip olduğunu varsayıyor.
SGB, 5 bin frankı ortalama bir değer olarak açıklarken, nerede yaşadığına ve gelire bağlı olarak, kimi ailelerin daha fazla kimi alilerin ise daha az etkileneceğini dillendiriyor.
Sendikacıların tahminlerine göre, mevcut kriz yalnızca alt gelir gruplarını değil, orta gelir grubuna ait olanları da etkileyecek.
Sendikalar Nisan ayında, satın alma gücü kaybının 3 bin frank olacağını tahmin ediyorlardı. Ancak ortaya çıkan enerji krizi ve artan sağlık maliyetleri daha da karamsar bir tabloya neden oldu.
“Fiyat artışları sosyal sorunlara neden olabilir“
İsviçre’de 1990’ların başından bu yana önemli fiyat artışları görülüyor. Yardım kuruluşlarına göre, fiyat artışlarının aile bütçeleri üzerindeki etkileri araştırılmalı.
Caritas yetkilileri, mali sıkıntı içinde olan kişilerin giderek daha fazla kendileri ile iletişime geçtiklerini ifade ediyorlar.
Politikacıların artık aile bütçelerinin hafifletilmesini sağlamasının acil olduğunu düşünen Caritas yetkilileri, fiyat artışlarının önemli sosyal sorunlara neden olacağını söylüyorlar.
Yardım önerileri
Sendikalar ve sol çevreler satın alma gücünü korumak için şu önerileri sıralıyorlar;
Vergilerin düşürülmesi
Bunun için, sağlık sigortası primlerinin vergi beyannamesindeki gelirden düşülebilir olması ve ev sahipleri için tahakkuk eden kira değerinin kaldırılması gerekiyor.
Emeklilik maaşlarının arttırılması
Emeklilik maaşları enflasyona göre ayarlanmalı. Sadece AHV alıcıları değil, aynı zamanda IV emekli maaşı, ek veya köprü yardım alanlar da bundan yararlanmalı.
Sağlık sigortası primlerinin indirilmesi
Sağlık sigortası primleri için mevcut devlet yardımı genişletilip, düşük gelirli ailelere yardım edilmeli. SP’ye ait olan bu öneri ile, devletin katkısının %30 oranında artırılması talep ediliyor.
Federal destek
SP’ye ait olan bu destek önerisi ile, yıllık brüt geliri 90 bin franka kadar olan tüm hanelere bir “Federal çek” verilmeli.
Bu kapsamda yetişkinlere 260’şar frank, çocuklara ise 130’ar frank verilmeli. Paranın, enflasyonun belirli bir eşiği, örneğin %5’i aşması durumunda ödenmesi gerekiyor.
Federal Hükümet ne diyor?
Federal Hükümet cephesinden bakıldığında, mevcut durum sorun olarak görülmüyor ve getirilen öneriler reddediliyor.
Konu ile ilgili yapılan açıklamada, acil önlemlere gerek olmadığı, İsviçre’de enflasyonun nispeten ılımlı olduğu vurgulanıyor.
Sosyal güvenlik konusunun kantonlara ait olduğunu savunan Federal Hükümet, önlemler için kantonların harekete geçmesi gerektiğini savunuyor.
Konu Meclis gündeminde
Ulusal Meclis, satın alma gücü konusunu hızlı bir şekilde ele alıyor. Bu konu ile ilgili olarak Çarşamba günü olağanüstü bir toplantı yapılacak.
Benzer bir olağanüstü bir toplantı, gelecek Pazartesi günü Kantonlar Meclisi’nin de gündeminde.
