Emekli aylıkları
1 Ocak 2025 tarihinden itibaren AHV/IV emekli aylıkları %2,9 oranında artacak. Asgari AHV/IV emekli maaşı, tam katkı süresi boyunca ayda 35 frank artarak bin 260 franka, azami emekli maaşı ise 70 frank artarak 2 bin 520 franka yükselecek.
Bankalar
1 Ocak 2025’ten itibaren kredi vermede yeni kurallar geçerli olacak. Düzenleme dahilinde bankalar, kredi kontrolleri konusunda daha sıkı şartlara da tabi tutulacak.
Ev alacak olanlar için, yeni kurallar nedeniyle ipotek faiz oranlarında artışlar olabilecek. Alıcıların, verilen her ipotek için daha fazla sermaye yatırmaları gerekecek.
Zorunlu mesleki emeklilikte eşik tutarları (BVG)
1 Ocak 2025 tarihinden itibaren zorunlu mesleki emeklilikte eşik tutarları yeniden belirlenecek. Giriş barajı, yani asgari yıllık maaş 22 bin 50 franktan 22 bin 680 franka çıkıyor. Yıllık maaşın üst sınırı 88 bin 200 franktan 90 bin 720 franka çıkıyor. Diğer ayarlamalar:
- Koordinasyon kesintisi: 25 bin 725 franktan 26 bin 460 franka çıkacak.
- Asgari ücret eşgüdümlü: 3 bin 675 franktan 3 bin 780’e yükselecek.
- Azami koordineli ücret: 62 bin 475 franktan 64 bin 260 franka yükselecek.
Miras hukuku
1 Ocak 2025’den itibaren İsviçre’de uluslararası miras davalarına ilişkin yeni kurallar geçerli olacak. Federal Hükümet’e göre bu düzenleme, İsviçre’de ve yurtdışında bulunan makamlar arasındaki olası yetki uyuşmazlıklarını azaltacak.
Yurt içinde ve yurt dışında varlık sahibi olan sviçre vatandaşları, miras konularını düzenleme konusunda ek seçeneklere sahip olacaklar.
Araç gürültüsü
Federal Hükümet, aşırı derecede görülen araç gürültüsünü daha sıkı bir şekilde kontrol etmek ve yaptırımlar uygulamak istiyor. Bu amaçla, 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek olan çeşitli düzenlemeler için talimatlar verildi.
Buna göre gelecekte, egzoz sistemleriyle gürültü üretimi de dahil olmak üzere, kaçınılabilir gürültü genel olarak yasaklanacak. Bu kapsamda çeşitli para cezaları da gündeme gelecek.
Araç motorunu gereksiz yere çalışır halde bırakanlar daha önce 60 frank öderken, yeni düzenleme ile bu ceza 80 franka yükselecek.
Gürültülü araçları tespit edecek gürültü kameralarının devreye sokulması da gündemde.
Aile ödenekleri artıyor
Aile Yardımları Kanunu kapsamında, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren çeşitli yardımlarda artışlar yapılacak. Çocuk yardımı aylık 200 franktan 215 franka, eğitim yardımı aylık 250 franktan 268 franka çıkacak. Asgari düzeyde olan bu miktarlara kantonlar da ek ödenekler sağlayabilecek.
Burka yasağı
İsviçre’de 1 Ocak 2025’ten itibaren burka türü şeylerin kamusal alanlarda takılması yasaklanacak. Yasağı ihlal edenlere 1.000 franka kadar para cezası verilecek.
Düzenleme dahilinde istisnalar da olacak. Buna göre sağlık, güvenlik, iklim koşulları ve yerel gelenekler nedeniyle yüzün örtülmesine izin verilmeye devam edilecek. Bu izin, reklam, sanatsal ve eğlence amaçlı gösteriler için de geçerli.
Çocukları ve gençleri koruma
Federal Hükümet, film ve video oyunları alanında gençlerin ve çocukların daha iyi korunmasını talep ediyor. Bununla ilgili yeni yasa 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek.
Yeni düzenleme ile, küçüklerin gelişimini tehlikeye atabilecek içeriklerden korunması amaçlanıyor. Bunlar öncelikle cinsel içerikler ve şiddet içeren içerikler olarak sıralanıyor.
Düzenleme dahilinde, İsviçre genelinde film ve video oyunları için tek tip yaş sınırlamaları ve kontrolleri getirilecek.
Öte yandan ebeveynlerin de daha iyi bilgilendirilmesi gerekiyor.
İklimi Koruma
İsviçre, yeni yıldan itibaren sera gazı emisyonlarını 2050 yılına kadar net sıfıra indirmek için önemli adımlar atıyor. 1 Ocak 2025’te İklim Koruma Yasası yürürlüğe girecek.
Federal Hükümet İsviçre’nin uzun vadeli iklim hedeflerini yasaya bağlamak istiyor. Bu kapsamda sanayi ve inşaat sektörüne yönelik finansman araçları da yeniden düzenlenecek. Örneğin petrol ve gaz ısıtma sistemlerinin daha iklim dostu olan yöntemlerle değiştirilmesi için finan sağlama koşulları belirlenecek.
Üçüncü ülkelerden işçi alımı
İsviçreli şirketleri 2025 yılında da, üçüncü ülkelerden sınırlı ölçüde işçi alımına devam edebilecekler. Buna göre 2025 yılı kotası 2024 yılındaki gibi aynı ölçüde kalacak.
Üçüncü ülkelerden toplamda 8 bin 500’e kadar nitelikli uzman istihdam edilebilecek. Bunların 4 bin 500’ü B tipi oturma izniyle, 4 bin’i ise L tipi kısa süreli oturma izniyle istihdam edilecek.
Ayrıca 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren Hırvatistan’dan gelecek olan işçilere yönelik kota da kaldırılacak.
Sağlık sigortası
1 Ocak 2025 tarihinden itibaren sağlık sigortasında bazı önemli değişiklikler olacak. Sigortacılar genellikle sigortalılara yılda sadece iki kez işlem yapabilirler. Ayrıca, doktor seçme özgürlüğüne sahip sigortalılar, bundan sonra yıl içerisinde kendi sigortacıları aracılığıyla alternatif bir sigorta modeline (örneğin aile hekimi, tele-tıp) de geçebilecekler.
Yıl içerisinde başka bir sigortaya geçmek veya bir alternatif sigorta modelinden diğerine geçmek henüz mümkün değil.
Sağlık sigortası primleri
Sağlık sigortası primleri yeni yıl itibarı ile önemli ölçüde artacak. Bu artış, ortalama %6 oranında olacak. Buna göre İsviçre’de yaşayanlar, sağlık sigortası primleri için kişi başına ayda ortalama 378,70 frank ödemek zorunda kalacaklar.
Sağlık sigortası primlerinde kantonlar arasında önemli farklılıklar bulunuyor. Ortalama primin en yüksek olduğu kanton, 477,50 ile Cenevre. En düşük prim ise, 257,80 frank ile Appenzell Innerrhoden kantonu.
Döngüsel ekonomi
1 Ocak 2025 tarihinden itibaren ürün ve yapıların döngüsel ekonomisini güçlendirmeyi, çevre kirliliğini ve kaynak tüketimini azaltmayı amaçlayan yeni düzenlemeler yürürlüğe girecek.
Örneğin inşaat sektörü alanında çevre dostu inşaata yönelik teşvikler oluşturulacak.
Federal Hükümet ürün ve ambalajlara ilişkin gereklilikleri de belirleyebilecek.
Küçük yaşta evliliklere ilişkin evlilik yasası sıkılaştırıldı
Federal Hükümet, küçüklerin evlenmesine karşı yeni önlemler uygulamaya koyuyor. Buna göre, yurt dışında yapılan küçükler arasındaki evlilikler, evlilik sırasında eşlerden en az birinin İsviçre’de ikamet ediyor olması halinde artık tanınmayacak.
Hükümet, Medeni Kanun’da ve 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek olan Uluslararası Özel Hukuk Federal Kanunu’nda düzenlemeler yapacak.
İstisnai olarak; ilgili kişinin menfaati ve korunması söz konusuysa ve kişinin özgür iradesine uygunsa evlilik devam ettirilebilecek. Ancak, ilgilinin evlilik tarihinde reşit olması gerekiyor.
İsviçre’de 2013 yılından bu yana reşit olmayanların evlenmeleri mümkün değil.
Düzenleme sadece yurt dışında yapılan evlilikleri kapsıyor. İsviçre’de evlilik yaşı 2013 yılından bu yana hem erkekler hem de kadınlar için 18.
Cep telefonlarında 4G ve 5G kapasiteleri
Birçok telekomünikasyon sağlayıcısı, artık güncelliğini yitirmiş olan 3G mobil teknolojisini 2025 yılında kapatıp 4G ve 5G kapasitelerini genişletilmeyi planlanıyor. Swisscom ve Sunrise daha önce 3G’yi kapatacaklarını duyurmuştu. Swisscom bu teknolojiyi 2025 yılı sonunda, Sunrise ise 2025 yılı ortasında sonlandıracak.
Yeni araçlar için enerji etiketi
1 Ocak 2025’ten itibaren yeni otomobillerin enerji etiketleri ayarlanacak ve enerji verimliliği kategorileri yeniden sınıflandırılacak. Bu yeni araçlar için daha sıkı kriterlerin uygulanması anlamına geliyor.
Federal Hükümet, en verimli modelleri A kategorisinde sınıflandıracak. Sınıflandırma CO2 emisyonlarına göre yapılacak. Enerji etiketi, enerji ve çevre bilincine sahip araç satın alımlarını mümkün kılmak amacıyla geliştirilirken, satışa sunulan her yeni araçta bulunması zorunlu olacak.
Emeklilik
Kadınlar için normal emeklilik yaşı kademeli olarak 64’ten 65’e çıkarılacak.
1962 doğumlu kadınlar için referans yaşı 2026 yılında 64 yıl 6 aya yükselecek. Ertesi yıl, 1963 doğumlu kadınlar için referans yaşı 64 yıl dokuz aya çıkıyor. 2028 yılında 1964 ve sonrası doğumlu kadınlar için referans yaşı 65’e çıkacak.
Referans yaşın ayarlanmasının amacı AHV’yi sabitlemek. Geçiş kuşağı kadınları (1961-1969 yılları arasında doğanlar dahil) için telafi edici önlemler alınacak.
Seyahatte yeni düzenlemeler
İsviçre ve AB ülkelerinden gelen gezginler, Birleşik Krallık’a (İngiltere, Galler, İskoçya, Kuzey İrlanda) vizesiz girebilirler. Ancak 2 Nisan’dan itibaren elektronik seyahat izinlerine ihtiyaçları olacak.
ETA adı verilen seyahat ücreti için yaklaşık 11 franklık bir tutarın ödenmesi de gerekiyor. Yeni uygulama, Birleşik Krallık’a altı aya kadar kalış süreli birden fazla seyahat hakkı tanıyor.
Ancak ETA’nın iki yıl sonra yenilenmesi gerekiyor.
Elektrik tedariki
Yeni federal yasa, yenilenebilir enerjilerle güvenli elektrik tedarikine ilişkin bazı değişiklikler getiriyor. Bu değişikliklerden birkaçı 2025 gibi erken bir tarihte yürürlüğe girecek. Diğerleri ise 2026’dan sonra yürürlüğe girecek. 2025 yıldaki en önemli değişiklikler şöyle:
- 2025 yılından itibaren elektrik tedarikçilerinin müşterilerine yılda bir kez elektrik etiketi vermeleri gerekiyor. Elektrik üretimi sırasında doğrudan ortaya çıkan CO2 emisyonlarının yanı sıra oluşan radyoaktif atık miktarının da belgelendirilmesi gerekecek.
- Yatırım katkısı alan rüzgar enerjisi ve büyük güneş santrallerinde asgari işletme süresi 15 yıldan 20 yıla çıkarılacak.
- Cephelerde güneş santralleri sistemlerinee yönelik prim, yapılaşmaya teşvik amacıyla artırılacak. Ayrıca çatılarda güneş santralleri sistemlerinin kurulması teşvik edilecek.
Elektrik fiyatları düşüyor
Elektrik fiyatları 2025 yılında ortalama %10 düşecek. Elektrik Komisyonu ElCom’un hesaplamalarına göre, vatandaşlar gelecek yıl kilovatsaat başına 29 sent ödeyecek. Bu, 2024’tekinden 3,14 sent daha az.
Böylece, yıllık tüketimi 4500 kilovatsaat olan ortalama bir hane 1305 frank ödeyecek. Bu rakam 2024’e göre 141,30 frank daha az.
Tütün ürünleri
1 Ocak 2025’ten itibaren bazı tütün ürünlerine uygulanan vergi artacak. Özellikle puro, sigara tütünü, nargile tütünü ve snus’un fiyatları artacak.
Normal sigaralar için vergi oranında artışlar olmayacak.
Sınır ötesi yolcular –Ev ofisi düzenlemeleri
Gelecekte sınır ötesinde çalışanlar da, yurt dışında tele çalışma yaptıkları takdirde vergiye tabi tutulabilecekler.
1 Ocak 2025’te, İsviçre’de evden çalışan sınır ötesi yolcuların gelirlerinin vergilendirilmesine ilişkin yasal düzenleme yürürlüğe girecek. Bu durum, sınır ötesi yolcuların yurtdışında tele çalışma yaptıklarında bile vergilendirilmesinin temelini oluşturuyor. Gelir kural olarak işin yapıldığı ülkede vergilendiriliyor. Sınır ötesi yolcular evden çalışmaya geçerse, gelirleri yaşadıkları ülkede vergilendirilecektir.
Bununla İsviçre’nin, çalışanların ikamet ettikleri ülkede, İsviçre merkezli bir işveren için çalışsalar bile, kazandıkları geliri vergilendirebilmelerini ve İsviçre’nin uluslararası bir anlaşma uyarınca vergilendirme hakkına sahip olmasını sağlayacak.
Değişiklikler İsviçre’nin beş komşu ülkesiyle sınırlı. Fransa’da sınır ötesi yolcular artık zamanlarının %40’ına kadarını yolda geçirebiliyor. Evden çalışma konusunda İtalya’da baraj %25.
Yurtdışında alışveriş sınırı
1 Ocak 2025’ten itibaren kişi başına günlük alışveriş vergisi muafiyet sınırı 300 franktan 150 franka düşecek.
İthal edilen malların kıymetinin bundan fazla olması halinde, bunlar için İsviçre’nin yüzde 8,1 oranında olan KDV’sinin ödenmesi gerekecek.
Bu önlemle alışveriş turizminin kısıtlanması amaçlanıyor.
Alışveriş turistleri, QuickZoll uygulamasını kullanarak da alışverişlerini gerçekleştirebilecekler. QuickZoll, Federal Gümrük ve Sınır Güvenliği Ofisi’nin resmi uygulaması olarak geçiyor.
Kan bağışı artık eşcinseller için de mümkün
Yeni yıldan itibaren İsviçre’de herkesin kan bağışında bulunmasına izin verilecek.
1988-2017 yılları arasında, AIDS salgınının patlak vermesinin ardından eşcinsel ve biseksüel erkeklerin kan bağışı yasaklanmıştı. Yeni düzenleme ile, erkeklerin kan bağışında bulunmalarına yalnızca son on iki ay içinde erkeklerle cinsel ilişkiye girmemiş olmaları durumunda izin verilecek.
Aile içi şiddet – Yabancı kökenli mağdurların korunması
İsviçre gelecekte yabancı uyruklu aile içi şiddet mağdurlarını daha iyi koruyacak. Yeni yıldan itibaren, şiddet içeren bir ilişki, ayrılma durumda oturma izni kaybını da gündeme getirebilecek.
Faiz oranı düşüyor
Tüketici kredilerinde uygulanacak azami faiz oranı, düşen faiz oranı seviyesine göre ayarlanacak. Yılbaşında nakit kredilerde azami faiz oranı %12’den %11’e düşecek. Örneğin kredi kartı işlemlerinde uygulanacak azami faiz oranı da %14’ten %13’e düşürülecek.
Ayarlamaların nedeni ise faiz oranlarındaki düşüş. 2024 yılı için, faiz oranlarındaki artış nedeniyle her iki faiz oranı da birer puan artırıldı.
Otonom sürüşler mümkün hale geliyor
1 Mart 2025’ten itibaren, İsviçre yollarında otonom sürüşün kısıtlamalarla mümkün olabilecek. Bu kapsamda sürücüler, otoyollarda onaylı otoyol pilotunu kullanabilecekler.
Düzenleme, sürücülerin direksiyonu bırakmalarına ve artık sürekli olarak aracı ve trafiği kontrol etmelerine gerek kalmamasına olanak tanıyacak.
Buna ek olarak, sürücüsüz araçların resmi olarak onaylanmış rotalarda seyahat etmelerine izin de verilecek. Ancak bir operatör tarafından denetlenmeleri gerekecek.
Zürich Kantonu ilk projeyi ilkbaharda başlatmayı planlıyor. Ayrıca Mart ayından itibaren, özel olarak belirlenmiş otoparklarda ve otopark alanlarında, otomatik park yapılmasına izin verilecek.
